12.31.2021

aanwinsten

 Het was een bijzonder druk semester. Meer dan voltijds, nieuwe vakken geven, in twee verschillende scholen, daar kruipt veel tijd in. De zeldzame keren dat ik toch boeken van dubieuze oorsprong naar mijn hol kon sluipen leverden toch interessante aanwinsten op.

Mgr. Alfred Daelemans, De vorming van de geest, 1993.

Museum Dr. Guislain Gent, Gevaarlijk jong. Kind in gevaar, kind als gevaar, 2011.

Paul Shapiro, Nooit Meer Slachten. Hoe kweekvlees ons bord en de wereld zal veranderen, 2019.

Boone, Marc & Deneckere, Gita, Gent. Stad van alle tijden, STAM, 2010.aan


12.26.2021

Islamitische kerstbomen

In deze kersttijden valt af en toe de vraag of het wel gepast is naar moslims toe om 'zalige feestdagen' e.d. te wensen. Is het hele kerstgebeuren gaan uitsluitingsmechanisme? Op facebook postte de Gentse imam Khalid Benhaddou volgende interessante bedenking.  6

4 

Ik had geen zin om hier nog wat over te schrijven. Maar aangezien ik vele vragen in mijn inbox kreeg en zelfs journalisten stuurden nav een Twitter-discussie over het plaatsen van een Kerstboom wil ik toch het volgende erover kwijt:
Het is bedroevend om te zien hoe sommige moslims nog steeds bezig zijn met achterhoededebatten over ‘mag een moslim een kerstboom plaatsen’ of ‘mag je de niet-moslims feliciteren met hun feestdagen’
Allah zegt in de Koran (4:86)
‎وَإِذَا حُيِّيتُم بِتَحِيَّةٖ فَحَيُّواْ بِأَحۡسَنَ مِنۡهَآ أَوۡ رُدُّوهَآا
Als je met een groet begroet wordt, groet dan terug met een groet die beter is, of met een gelijkwaardige.
En als mensen -naar analogie- jou feliciteren met jouw feestdagen, is het een blijk van respect en hoffelijkheid om die mensen ook te feliciteren met hun feestdagen.
Bovendien zijn Kerstmis en Pasen feestdagen die uit de christelijke traditie komen, maar die nu deel uitmaken van onze gemeenschappelijke maatschappelijke cultuur. Rond kerst valt niet aan de alomtegenwoordige kerstsfeer in de publieke ruimte en in allerlei media te ontsnappen. Ook zij die niks van doen hebben met geloof of er al enige tijd van getuimeld zijn vieren met familie Kerstmis en Pasen.
Hoe kan je SAMENleven als je wel verwacht dat iedereen de moslims feliciteert en erkenning geeft voor hun feestdagen en sommigen niet een minimum aan respect willen opbrengen om hetzelfde te doen.
Het wordt tijd dat sommige moslims hun prioriteiten herzien en debatteren over socio-economische, maatschappelijke en ethische vraagstukken die er écht toe doen en de komende generaties aanbelangen: hoge ongekwalificeerde uitstroom in onderwijs, hoge werkloosheid, fundamentalisten die in naam van geloof geweld plegen en elke dag haar imago schaden, klimaatopwarming (dezelfde mensen die vaak wakker liggen van een kerstboom liggen allerminst wakker van het einde van de planeet), criminaliteit, kinderen (zonder te culturaliseren maar evenmin te relativeren) die door verkeerde vrienden en omgeving ten prooi vallen aan drugs en drugshandel en hun eigen toekomst hypothekeren….
Dit zijn onderwerpen die ons met recht en rede wakker moeten houden..

12.25.2021

Christmas Truce - Sabaton

 Voor zij die het vieren, een bijzonder gezellig kerstfeest!

Voor de gelegenheid, een passend lied. Vandaag een metalsong, Christmas Truce van Sabaton.




Voor de meezingers onder ons:

Silence
Oh, I remember the silence
On a cold winter day
After many months on the battlefield
And we were used to the violence
Then all the cannons went silent
And the snow fell
Voices sang to me from no man's land
We are all
We are all
We are all
We are all friends!
And today we're all brothers
Tonight we're all friends
A moment of peace in a war that never ends
Today we're all brothers
We drink and unite
Now Christmas has arrived and the snow turns the ground white
Hear carols from the trenches
We sing O Holy Night
Our guns laid to rest among snowflakes
A Christmas in the trenches
A Christmas on the front far from home
Madness (madness)
Oh, I remember the sadness
(Sadness)
We were hiding our tears
(Hiding our tears)
In a foreign land where we faced our fears
(Faced our fears)
We were soldiers
(Soldiers)
Carried the war on our shoulders
(Shoulders)
For our nations
(Nations)
Is that why we bury our friends?
(Bury our friends)
We were all
We were all
We were all
We were all friends
(Yes, we were friends)
And today we're all brothers
Tonight we're all friends
A moment of peace in a war that never ends
Today we're all brothers
We drink and unite
Now Christmas has arrived and the snow turns the ground white
Hear carols from the trenches
We sing O Holy Night
Our guns laid to rest among snowflakes
A Christmas in the trenches
A Christmas on the front far from home
We were all
We were all
We were all
We were all friends
(Yes, we were friends)
And today we're all brothers
Tonight we're all friends
A moment of peace in a war that never ends
Today we're all brothers
We drink and unite
Now Christmas has arrived and the snow turns the ground white
A Christmas on the frontline
We walk among our friends
We don't think about tomorrow
The battle will commence
When we celebrated Christmas
We thought about our friends
Those who never made it home
When the battle had commenced

11.30.2021

aanwinsten

Een bijzonder drukke periode. Desondanks toch een aantal interessante aanwinsten naar mijn hol kunnen sleuren.

Lenin, On Proletarian Internationalism, Progress, 1972.

Lenin, Staat en Revolutie, Uitgeverij voor Literatuur in Vreemde Talen, s.d.

Bai Shouyi (ed.), An Outline History of China, Foreign Languages Press, 1982.

Jansen, Eva, Het Boeddha-boekje. Boeddha's, godheden en rituele symbolen, Diever, 1992.


10.23.2021

boekvoorstelling Getemde Rivieren

Ghendtsche Tydinghen organiseert op 23 en 26 oktober een boekvoorstelling voor het boek Getemde Rivieren. Voorzitter van HHKG vzw dr. Frank Gelaude stelt er zijn nieuwste boek voor. 



In de 12de en 13de eeuw slaagde de stad Gent erin om Leie en Schelde onder controle te brengen door de aanleg van dammen en stuwen. Dankzij die ingrepen ontwikkelde Gent zich als een verkeersknooppunt van binnenscheepvaart tot een grote welvarende stad. Zo werd het in de middeleeuwen een van de grootste steden in West-Europa. Met een historisch-geografisch onderzoek toont de auteur aan hoe dit complex waterbouwkundig systeem tot stand kwam, wat er vandaag hiervan nog terug te vinden is en wat in de toekomst nog mogelijk is. 

Niet alleen krijg je tekst en uitleg bij het verleden van onze stad, leden van HHKG krijgen nog eens fikse korting op het boek.


10.15.2021

Verjaardagsfeest Ghendtsche Tydinghen







Ghendtsche Tydinghen, hét toegankelijke tijdschrift over de geschiedenis van Gent, wordt dit jaar 50 jaar en dat willen we vieren met jou!
Op het programma: Karel Van Keymeulen over Gentse geschiedenis in de krant, Wim Claeys met Gentse liedjes, schepen Elke Decruynaere en dr. Frank Gelaude.
Een feestje in, door, voor en met Gent, muziek én geschiedenis, meer moet dat niet zijn op een vrije zaterdagnamiddag.


9.27.2021

Liberales goes hysterical over de woke ondermijnen van filosofieonderwijs

De liberale opiniesite Liberales publiceerde deze week een schrijfsel over filosofie in het onderwijs met een schreeuwerige kop. De woke ondermijning van filosofieonderwijs 


De Nederlandse prof filosofie Floris van den Berg kroop in zijn pen naar aanleiding van een interessant stuk uit de Groene Amsterdammer, https://www.groene.nl/artikel/diversiteit-als-toetje Hij ontwikkelt in zijn essay een aantal punten, op drie ervan ga ik in. 






1. Filosofie is nu een postmodern allegaartje en zou een duidelijk doel moeten vervullen.


Floris van den Berg vindt blijkbaar dat het vak filosofie een duidelijke agenda dient te hebben. Het vak Filosofie als kennismaking met manieren van denken, kennismaking met verschillende filosofische opvattingen en stromingen is blijkbaar onzin en dient vervangen te worden door een vak ‘rationeel denken’, met een duidelijke (door Floris van den Berg bepaalde) visie en doel. In de wereld van Floris van den Berg is de vijand postmodernisme. Zijn visie op hoe het vak filosofie er dan wel moet uitzien ruikt heel sterk naar onversneden totalitarisme. Je zou verwachten dat Liberales zich met hand en tand zou verzetten tegen een voorstel om een vak filosofie te vervangen door een opgelegde filosofie, met 1 juiste lijn die moet gevolgd worden. Blijkbaar niet.


2. representatie is onzin. In vraag stellen waarom het slechte zaak is om kinderen en jongeren allemaal maar te confronteren met blanke mannen lijkt mij vreemd. Het spreekt voor zich dat meer meisjes voor stem kiezen als ze voorbeelden zien van sterke vrouwelijke wetenschappelijke rolmodellen. Net zoals darts populair wordt als het op tv overal te zien is. Dat kinderen en jongeren met een migratieachtergrond baat hebben bij het hebben van een leerkracht met een migratieachtergrond wil niet zeggen dat alle leerkrachten zonder migratieachtergrond onnodig of onzinnig zouden zijn of dat een leerlingen geen leerkrachten zonder migratieachtergrond meer zouden mogen hebben of zelf dat er een quotum zou moeten komen. Het is gewoon evident en herhaaldelijk wetenschappelijk aangetoond dat representatie weldegelijk belang heeft. Wil dat zeggen dat blanke mannen "niet meer mogen"? Nee, natuurlijk niet. Noch het essay in De Groene dat aanleiding vormde van zijn schrijven, noch enige ander prominent activist of academicus heeft zoiets in enig gepubliceerd stuk in Nederland of in België beweerd.


3. De filosofie is blank en mannelijk, omdat dit tot voor kort ook zo was.


“Tot vrij recent was filosofie inderdaad met name een aangelegenheid van witte westerse mannen. Dat lag aan allerlei maatschappelijke vormen van discriminatie. Die vormen van discriminatie zijn nu grotendeels weg: iedereen kan filosofie studeren, ook niet-westerse studenten. Filosofie is daarmee niet anders dan de wetenschappen: in de astronomie, biologie, natuurkunde, scheikunde, geologie, archeologie, paleontologie, filologie et cetera: het overgrote deel van de bestudeerde theorieën is afkomstig van witte westerse mannen.”


Ik heb deze passage verschillende keren moeten lezen. Maar het staat er echt. Het overgrote deel van de wetenschappen zijn “afkomstig van witte westerse mannen”. Je kan roepen en toeteren over de gevaren van woke alles wat je wil, maar hier heb je dus een academicus die stelt dat “astronomie, biologie, natuurkunde, scheikunde, geologie, archeologie, paleontologie, filologie et cetera” voor het overgrote deel afkomstig is van witte westerse mannen.


Ik stel voor dat we samenleggen om die mens een boek wetenschapsgeschiedenis te kopen. Alhoewel ik er zeker van ben dat de universiteit zeer degelijke werken in haar bibliotheek heeft staan. Ik heb de indruk dat Floris van de Berg dat deel van de wetenschappelijke kennis heeft gecanceld.


Het is gewoonweg vreemd om te denken dat vrouwen geen significante bijdrage hebben geleverd aan de wetenschappen. Paleontologie had letterlijk niet bestaan als discipline zonder vrouwen. (https://www.smithsonianmag.com/science-nature/many-ways-women-get-left-out-paleontology-180969239/) Voor elk van de hierboven opgesomde wetenschappen zijn de bijdragen van vrouwelijke wetenschappers ontegensprekelijk en steeds meer in de verf gezet. Ayres-Bennet, W. en Sanson, H., Women in the history of linguistics, OUP, 2020. 


Over de bijdragen tot de wetenschappen uit het Indië, de Islamitische wereld en China kun je hele bibliotheken vullen. Denken dat de wetenschappelijke ontwikkelingen ook maar vaag mogelijk zijn zonder de enorme uitwisseling van ideeën die er was in de middeleeuwen, de renaissance tot vandaag, is gewoonweg vreemd. Zelfs de Verlichting is niet tot stand gekomen in een geïsoleerde westerse of blanke mannenwereld, zoals o.a. aangetoond wordt in Bevilacqua, A., The republic of Arabic letter: Islam and the European enlightenment. En ja, ik heb het gecheckt, het is aanwezig in de Utrecht University Library. Ook over de rol van vrouwen zijn hele boekenrekken volgeschreven.  Een uitstekend artikel Hagengruber, R., Cutting Through the Veil of Ignorance: Rewriting the History of Philosophy, The Monist, 98, 1, The History of Women’s Ideas, 2015, pp. 34-42.


Dat een voor de rest serieuze academicus nu doet alsof de hele wereld in de schaduw van de blanke mannenwereld stond is gewoonweg schokkend. Dat Liberales zoiets publiceert met een clickbait titel is gewoonweg bedroevend. En het zegt veel over de staat van het publieke debat in ons land. 

9.02.2021

Mikis Theodorakis 1925 - 2021

Mikis Theodorakis 1925 - 2021 grootmeester van het politieke lied.


Hij schreef prachtige nummers, zoals de soundtrack van Zorba de Griek.


Mikis Theodorakis heeft zijn hele leven op de barricade gestaan. Eerst tegen de Italiaanse en Duitse bezetters en hun Griekse bondgenoten, dan tegen de Britse bezetters en hun Griekse bondgenoten. En dan, in de jaren '70 tegen het kolonelsregime. Een door de NAVO opgezette en ondersteunde militaire staatsgreep. Theodorakis werd gevang gezet in het concentratiekamp Oropos en gemarteld. Opgesloten en gemarteld door een regime dat vond dat er "rekeningen moesten worden gepresenteerd". Dankzij een ongeziene solidariteitscampagne kwam Theodorakis vrij, hij werd verbannen. Theodorakis organiseerde wereldwijd concerten vol opstandigheid tegen het militaire regime. Na de val van het fascisme keerde hij triomfantelijk terug, volle voetbalstadia kwamen naar hem luisteren. Hij bleef tot het einde van zijn leven geëngageerd en op de barricade voor democratie en sociale rechtvaardigheid.


Voor de gelegenheid, I Balanda Tou Andrea. De ballade gaat over politiegeweld en de gruwel die begaan wordt als "de rekening wordt gepresenteerd".





Mikis Theodorakis en zijn onsterfelijke oeuvre helpen ons om nooit te vergeten dat fascisme nooit getolereerd kan worden maar ook dat het vroeger of later, onvermijdelijk, onverbiddelijk verslagen wordt.


9.01.2021

1 september - de Martelaarslaan

 Op de facebookpagina van Ghendtsche Tydinghen postte ik op deze 1ste september deze tekst:

1 september. Een dag vol spanning en opwinding voor de schoolgaande jeugd en hun trotse of misschien opgeluchte ouders (en grootouders).
Maar ook dé dag bij uitstek om terug te denken aan de eigen schooltijd.
Vandaag gaan we het hebben over de Stedelijke Jongensberoepsschool aan de Martelaarslaan - De Bouw - de VIP-school - Het Spectrum. Wie heeft er daar gezeten? Of les gegeven? Wie wil er herinneringen met ons delen? 
 
In 1900 wordt beslist om aan de Martelaarslaan (toen nog Godshuizenlaan) een school te bouwen. De Gentse industrieel Carels schonk de Stad het enorme bedrag van 25.000 fr. waarmee bouwgrond gekocht werd. De Carelsschool voor metaalbewerking was geboren. De uit haar voegen gebarsten Nicaiseschool werd kort daarna verhuisd naar de Martelaarslaan. In 1921 volgde de De Ridderschool voor drukkers. Na de tweede wereldoorlog kwam er nog het textielinstituut Henri Story bij. De Martelaarslaan werd dé school voor nijverheidsopleidingen.

(Tekst uit Ghendtsche Tydinghen 2006, 1; 2007, 4 en 2009, 1, herwerkt door Harko Vande Loock). 
 
Ook zot van Gentse geschiedenis? Ghendtsche Tydinghen valt voor slechts €20 tweemaandelijks in uw brievenbus. http://www.ghendtschetydinghen.be/abonnementen.html
 
 
Ter illustratie een prachtige foto van de school tijdens de Eerste Wereldoorlog. De foto kom het Duitse Kriegalbum, een unieke bron bewaard in het Gentse Stadsarchief, gedigitaliseerd in de Beeldbank.

 

8.31.2021

aanwinsten

 De vakantie is voorbij. Tijd voor een overzicht van de aanwinsten.

Andriaensen, Baillieul, Boncquet, Dolders, Van Doorne, Wandelen in de St-Niklaasparochie, Stad Gent, 1990.

Baillieul, B., Heirnis vol vis, Gent, 2008.

Deconinck, R., Ne leeuw zonder tanden, 1978.

Demoen, E., A la vapeur, dat heeft progres! Liederen van de industriële revolutie, Gent, 1985.

Andrews, K., Die Nazarener von Joseph Fürhrich bis Friedrich Overbeck, 1988.

8.19.2021

de broodsnijmachine

 Vandaag een kleine anekdote. 


Als je in de plaatselijke bakker een brood koopt, dan vragen ze altijd 'gesneden?'. Nu is een gesneden brood bijna een vanzelfsprekendheid. Vroeger was dat heel anders. 


Vroeger werden broden ongesneden verkocht. Moeder sneed de schellen horizontaal met een groot broodmes.


Broodsnijmachines bestonden al heel lang, eerste patent 1903. Maar bij ons werden die machines nauwelijks gebruikt. Sterker nog, de meeste bakkers stonden er ronduit vijandig tegenover. Het was een behoorlijke investering, maar het was niet alsof het brood gesneden dan duurder kon verkocht worden. Uiteindelijk gingen in de loop van de jaren '50 steeds meer bakker overstag. Een door de bakker gesneden brood, dat eet gemakkelijker, je moet niet eerst een schel snijden, je neemt het uit de zak en klaar. 





In 1999 publiceerde Ghendtsche Tydinghen een reeks herinneringen over het Gent van de jaren '50 en '60 van de hand van de Gentse schrijver en dichter Daniel van Ryssel. Daarin lezen wij volgende passage.


donderdag 16 mei 1953 

 

Grote nieuwigheid bij de bakker: de broodsnijmachine. 

 

De niet zo heel grote snijmachine met een grote pedaal staat naast het broodrek ... en blijkbaar is ze nagenoeg gelijktijdig bij al de bakkers geleverd. Vanaf nu kunnen ze het brood dus ook gesneden kopen en hoeven huisvrouwen niet meer het broodmes te hanteren. Moeder was er dadelijk voor gewonnen ... wat me erg verwonderde, want moeder heeft een afkeer van nieuwigheden. 

 

 Vermits moeder voor ieder brood een nieuwe broodzak verkwisting vindt, moet ik nu iedere dag, tot hij te smerig of gescheurd is, met een papieren zak naar de bakker om een gesneden brood te kopen. 

 

 Tot Belzele is de broodsnijmachine nog niet doorgedrongen. Meetje zou daar trouwens niets willen van weten. Ik zie haar tot het einde van haar dagen het brood tegen haar borst houden, een kruis op het brood maken en dan zelf al de boterhammen smeren en snijden. Zo was het, zo is het en zo zal het altijd zijn. Geen broodsnijmachine die haar op andere gedachten zal brengen. 

 


Dit en nog veel meer Gentse geschiedenis verschijnt in Ghendtsche Tydinghen. Voor slechts €20 valt dit tweemaandelijks in uw brievenbus. http://www.ghendtschetydinghen.be/abonnementen.html



 Afbeelding uit de collectie het boeiende Bakkerijmuseum in Veurne. 


7.24.2021

Gentse Kermis 1843

Beste vrienden, dit is het laatste weekend van wat de Gentse Feesten hadden moeten zijn. Speciaal voor de gelegenheid, het programma van een van de eerste edities van de Gentse Feesten.


In 1843 kon je eind juni vijf dagen genieten van de Gentse Kermis.


Op zaterdag 24 juni 1843 werd om acht uur 's avonds de Gentse Kermis feestelijk ingeluid met de grote klok van het Belfort. Tijdens de feesten mochten de koffiehuizen en herbergen de ganse nacht geopend blijven.


Op zondag 25 juni had 's morgens in de Troonzaal op het stadhuis de plechtige prijsuitdeling van het conservatorium plaats, waarbij er, dat spreekt voor zich, enkele stukken werden uitgevoerd door de leerlingen.


's Namiddags verenigden zich een dertigtal maatschappijen van handboogschutters uit verschillende steden en gemeenten van het land aan het stadhuis. Van het stadhuis trokken de maatschappijen in stoet met "vliegende vaandels" en geleid door de muziek van het Filharmonisch genootschap naar de gebouwen van de St.-Sebastiaanvereniging bij de Bijloke, waar de schieting plaats had. Er waren 169 schutters. Als eerste prijs werden twaalf lepels en vorken in zilver geschonken. Een maatschappij van Ledeberg kreeg een medaille voor de schoonste uitrusting; een maatschappij van Oudenaarde een medaille voor het grootst aantal deelnemers. De medaille voor de verst afgelegen vereniging ging naar een groep uit Pâturage (een Henegouws mijndorp, nu deelgemeente van Colfontaine).


's Namiddags kon je voor ringspelen en wedlopen terecht in ‘de oude citadel’ (het Spanjaardenkasteel aan Sint-Macharius, aan de Sint-Baafsabdij).


In Sint-Denijs-Westrem kon je gaan kijken naar wedstrijden voor renpaarden.


's Avonds werd er op het St. Pietersplein op de mast geklommen. Je kon er ook genieten van, kosteloos, toneel. De maatschappij Broedermin en Taalijver bracht "Jacob van Artevelde", een historisch drama in drie bedrijven door H.. Van Peene en "Juffrouw Grégoire of de Waardin uit de Pijnappel", zangspel in twee bedrijven.


Op maandag 26 juni werden door het Weldadigheidsgesticht 3000 tarwebroden aan de armen uitgedeeld.


's Namiddags was ·het nu de beurt aan de kruisboogschutters van St. Joris om aan het stadhuis de prijzen in ontvangst te nemen en daarna in stoet op te stappen naar hun lokaal op de Nieuwe Wandeling, waar de wedstrijden plaats hadden.


's Avonds was er in het Casino op de Coupure een prachtig feest: een concert door een harmonie, verlichting van de gebouwen en tuinen, een prachtig vuurwerk en een bal. De toegang tot het Casino bedroeg drie frank, waardoor dit feest enkel toegankelijk was voor de begoede burgerij. Ook de Kouter was prachtig verlicht; 's avonds had er een volksdansfeest plaats.


Ter illustratie een foto van het Gentse Casino, aan de Coupure (ter hoogte van oude veeartsenijschool, aan het huidige Casinoplein).


Op dinsdag 27 juni hadden te Sint-Denijs-Westrem opnieuw wedstrijden voor renpaarden plaats; 's namiddags hadden er volksvermakelijkheden plaats op de Vrijdagmarkt.


's Avonds gaf de Filharmonie in het lokaal van St. Joris op de Nieuwe Wandeling een concert en steeg een luchtballon op. De toegang was twee frank. 's Avonds laat gaf de zangmaatschappij Orpheus een Venetiaanse serenade op de Coupure: ze voerden koorzangen uit op verlichte vaartuigen versierd met vlaggen en wimpels.


In de zaal Rhetorica in de Parnassusberg op de Houtlei kon je op zondag, maandag en dinsdag naar een deftig bal.


De Gentse Kermis werd, op woensdag 28 juni, spectaculair afgesloten met een steekspel op het water van het Dok.


Beste vrienden, laat ons eerlijk zijn, dit klinkt geweldig. Spektakels op het water, dat zou vandaag nog veel volk trekken. Nu ja, we weten wat ons te doen staat. Vaccineren, zorgen dat de rest van de wereld een vaccin kan bemachtigen, de richtlijnen volgen, een beetje ons best doen en geduld hebben en voor je het weet is het terug vollenbak Gentsche Fieste. In tussentijd houden we het veilig en gaan we er ene schellen op een terras.


Deze tekst komt uit Ghendtsche Tydinghen in 1973. De oorspronkelijke tekst van M. Steels werd onder handen gepakt door Harko Vande Loock.


Dit en nog veel meer Gentse geschiedenis verschijnt in Ghendtsche Tydinghen. Voor slechts €20 valt dit tweemaandelijks in uw brievenbus. http://www.ghendtschetydinghen.be/abonnementen.html

7.20.2021

overstroming in Gent in 1872

Op deze dag van nationale rouw denken we aan al die mensen die zo veel verloren hebben. Een ramp van een dergelijke omvang is bloedstollend. We denken aan de slachtoffers, hun nabestaanden, alle mensen die hebben en houden verloren hebben. 


Het leek ons interessant om in onze Gentse geschiedenis te kijken naar overstromingen. Een stad die onlosmakelijk verbonden is met het water heeft ook vaak strijd moeten leveren tegen het water. 


In december 1872 werd Gent bijzonder hard getroffen.


Op 7 december schrijven de kranten "Het wil niet ophouden van regenen. Alhoewel onze stad tot nu toe van overstroming bevrijd is gebleven, toch hebben reeds veel bewoners door het water te lijden". 

 

Op 13 december begint het over te lopen. "Het heeft gisteren niet opgehouden te regenen. In de wijk Nieuwbrug staan verschillende straten onder water. De Tichelrij staat gedeeltelijk onder water evenals de Chartreuzenstraat. Ook de Sint-Annawijk lijdt van overstromingen. Hoven en weiden gelegen tussen de Priesterstraat en de Oude Sassepoort vormen slechts een uitgebreid meer. De steenkolen  kunnen langs de bevaarbare waterwegen Gent niet meer bereiken."

 

Op 14 december: "Deze nacht is het water nog geklommen. Het zijn juist de werklieden, reeds beproefd  door het stilvallen van de fabrieken, die het meest door het water te lijden hebben, daar de lage gedeelten van de stad het meest bewoond wordt door de arbeidersklas." De Gazette van Gent stelt vast, dat er in de arme wijken geen voetpaden zijn aangelegd en vraagt "Waarom heeft men de kleine wijken aldus verwaarloosd?'' Veel fabrieken liggen stil: de Gentsche Vlasfabriek, de fabriek De Smet-Guequier op de Oude Vest, Van der Heyden op de Muinkkaai, Rey op Ledeberg, Lousbergs op de Reep, de Lieve. 

 

Op 15 december: "Het verergert nog altijd. De ganse wijk van het H. Kerst, de Dok, de Metselaarsstraat; de Reke, de wijk van Sint-Anna, de Leiekaai, Terplaten, de Zilverstraat, Molenaarsstraat, Hoogstraat, Begijnengracht, een gedeelte van Akkergem staan onder water. De fabriek Voortman op de  Vogelenzangkaai ligt stil."

 

En op 16 december wordt het: "Het water is nog geklommen. In veel straten staat het water twee, drie tot vier voet hoog. De balken, welke de stad heeft gelegd, drijven weg. Veel werklieden bezitten niets meer om eten. te kopen, daar ze de ganse week niet hebben gewerkt. Het Bestuur van de Burgerlijke Godshuizen heeft het oud klein hospitaal aan Sint-Jacobs ter beschikking van de overstroomden gesteld. De landerijen en weiden rond de stad staan zeer diep onder water. Ze lijken een zee. Men heeft reeds lijken van koeien opgevist. Het groot begijnhof lijkt een uitgestrekt meer. Het Burgerlijk Hospitaal is gedeeltelijk overstroomd. Geheel de Ottogracht en een deel van de Baudeloostraat staat onder water; het atheneum is gesloten. Op de Sleepstraat staat het water vanaf het Sluizeken tot aan het Heilig Kerst. De Oude Veemarkt lijkt een rivier. In de zwemschool Dossche staat het water tot aan het dak van de cabines." 

 

Op 19 december begint het water gelukkig te dalen, weliswaar zeer langzaam. Op 21 december heropenen de eerste fabrieken. De noodlijdende bevolking moest in grote mate een beroep doen om 'de liefdadigheid'. Steenkolen, dekens, geld, brood en aardappelen  werden uitgedeeld. Verschillende kranten deden een beroep op de vrijgevigheid van de rijkere burgers van de stad.



Deze overstroming zal een bijkomend argument zijn voor de grote saneringswerken, die o.m. leiden tot de demping van kleinere waterlopen, zoals de Nederschelde.



Dit en nog veel meer Gentse geschiedenis verschijnt in Ghendtsche Tydinghen. Voor slechts €20 valt dit tweemaandelijks in uw brievenbus. http://www.ghendtschetydinghen.be/abonnementen.html

7.19.2021

Gentse Zomerkermissen

Een jaar zonder Gentse Feesten.
Een jaar zonder Gentse Feesten, maar mét knaldrang, een zomerfoor en kleinschalige optredens van onze Gentse cultuurhelden.

Het voelt als een breuk met onze lange en fiere Gentse traditie. Maar wist je dat de Gentse Feesten nog zo lang niet bestaan?


In de eerste helft van de negentiende eeuw vierde men geen Gentse Feesten maar een hele reeks wijk- of parochiekermissen. 







Er bestond een waarachtig kermisseizoen dat in volle zomer (14 juli) begon en zo maar eventjes drieënhalve maanden besloeg, met acht kermissen gespreid over die periode. Blijkbaar slaagden sommige feestneuzen erin van de ene kermis naar de andere te trekken en dat zo lang uit te houden.

Sint - Baefs (vanaf 14 juli)

Sinte - Anne (vanaf 28 juli) 

Heylig - Kerst (vanaf 4 augustus)

Sinte - Pieters (vanaf 18 augustus)

Sint – Nicolaes (vanaf 15 september)

Sint - Michiels (vanaf 29 september)

Akkergem (vanaf 14 oktober)

Sint - Jacobs (vanaf 27 oktober)


Deze zomerkermissen liggen allemaal in het ‘goeie seizoen’. Ook de uitlopers naar oktober mogen we daarbij rekenen. Dat was immers de ‘Slachtmaand’: de tijd waarin het vet gemeste varken feestelijk voedsel mocht leveren. Het Gentse ‘kermisseizoen’, om het zo te noemen, startte dus op 14 juli en duurde de hele zomer en nazomer lang. Dat was de enige periode van het jaar waarin voedsel (meestal) overvloedig voorradig was. Niet slecht gezien. Het is alsof een moderne feestenmanager er zich mee bemoeide.



 Dit en nog veel meer Gentse geschiedenis verschijnt in Ghendtsche Tydinghen. Voor slechts €20 valt dit tweemaandelijks in uw brievenbus. http://www.ghendtschetydinghen.be/abonnementen.html

7.13.2021

Marcel De Meyer

 Progressief priester Marcel De Meyer, voormalig pastoor van de Gentse Sint-Antoniuskerk, is overleden.

De pastoor en bezieler van de "regenboogkerk", met Filipijnse missen, Vlaams-Congolese missen, die open stond voor asielzoekers, die zijn pastorie opende voor noodlijdenden, die eten serveerde in de kerk na de zondagsmis. Een bijzonder vriendelijk man, een echte priester voor het gewone volk. 

Naast pastoor van Sint-Antonius en Sint-Macharius was hij van 2013 tot 2016 ook dienstdoend zondagspastoor van Sint-Anna en Onze-Lieve-Vrouw Presentatie.

Na zijn emeritaat verhuisde hij naar Moeskroen, waar hij in een kangoeroewoning ging wonen met een gezin dat jaren bij hem in de pastorij had gewoond. Daar overleed hij gisteren. 



 Meer bij kerknet

Blijven Plakken (Stam) over de regenboogkerk.

Marcel De Meyer zelf, samen met Demir Ali Köse.

Marcel De Meyer, samen met Marc Loos.

7.02.2021

"From our birthday, until we die, is but the winking of an eye"

 


While still I may, I write for you
The love I lived, the dream I knew.
From our birthday, until we die,
Is but the winking of an eye;
And we, our singing and our love,
What measurer Time has lit above,
And all benighted things that go
About my table to and fro,
Are passing on to where may be,
In truth's consuming ecstasy,
No place for love and dream at all;
For God goes by with white footfall.
I cast my heart into my rhymes,
That you, in the dim coming times,
May know how my heart went with them
After the red-rose-bordered hem.





Uit het gedicht 'To Ireland in the Coming Times' van de Ierse dichter W.B. Yeats (1865 - 1939). Lees het volledige gedicht bij the Poetry Foundation.  



6.13.2021

vijftien jaar gesloten

Hoe komt @MDiependaele eigenlijk tot de idee dat de Sint-Annakerk al 15 jaar gesloten is? Door de complete onzin van die actiegroep.




De Gentse Sint-Annakerk kwam de afgelopen week in het nieuws, de omgevingsvergunning is afgeleverd en onroerend erfgoed is tevreden met de gevraagde aanpassingen aan de plannen. In de marge van dit nieuws wil ik inzoomen op een merkwaardig detail.

Bevoegd minister Matthias Diependaele liet volgende uitspraak noteren:

“Al was het geen makkelijke beslissing: een supermarkt in een kerk, dat voelt vreemd aan. Ik begrijp de emotionaliteit, maar Delhaize zal zorg dragen voor ons erfgoed en de kerk zal opnieuw mensen kunnen ontvangen. De deuren van Sint-Anna, zo’n prachtig gebouw, zijn nu al vijftien jaar gesloten.”



Ik begrijp zijn punt, als deze herbestemming rond is, dan zal het gebouw dagdagelijks vrij toegankelijk zijn. Maar de deuren van de kerk zijn helemaal niet 'al vijftien jaar gesloten'.


De Sint-Annakerk heeft al lang de 'reputatie' van 'altijd gesloten' te zijn. Gebouwen als Sint-Anna, met een waardevol en kwetsbaar interieur, zijn niet permanent publiek toegankelijk. De kerk was tot niet zo heel lang geleden dagelijks open voor de mis. Later werd dat minder en ging de kerkdeuren open voor de zondagsmis. Regelmatig werd de kerk opengesteld voor bezoek, de deuren gingen open op eenvoudige afspraak. Er waren concerten, tentoonstellingen, gelegenheidsvieringen en andere activiteiten. Maar voor de rest van de tijd was de kerk 'gesloten'.


Maar van waar komt nu dat idee dat de Sint-Annakerk al 15 jaar gesloten is?


Het antwoord is pijnlijk voorspelbaar de voorbije twee jaar: door de complete onzin van die actiegroep. Al van dag 1, toen uit het niets die violist, zonder enige band met de kerk, zijn slag wou slaan en begon te roepen dat ze de kerk aan hem moesten geven, spuit de zogenaamde SOS-groep onzin en onwaarheden de lucht in. Zo wisten ze heel wat mensen tijdelijk voor hun kar te spannen met een compleet verzonnen verhaal over 'de uitstekende concertakoestiek'. Meestal blijven hun fantasmes beperkt tot een extreme grootspraak, 'we werken een voorstel uit dat zijn gelijke niet zal kennen', 'er zijn zo veel muzikanten die naar hier willen komen om een concert te spelen', 'onze groeiende aanhang', 'we bekijken om unesco werelderfgoed te worden', 'we verwachten 700 actievoerders' en ik kan nog een tijdje doorgaan.


Maar het bizarste fantasme kregen we te horen de laatste keer dat de SOSbende in de gemeenteraad het hoge woord mochten voeren. Daar wauwelde de voorzitter volgende zinnen:


PVH Dus de facto, omdat u ook die vraag stelt, hoe lang is de kerk al leeg, eigenlijk de facto, kan ik zeggen, we zijn nu 2019, de facto sedert 2005. Dus u kunt nu niet, dat vragen wij nu eigenlijk ook niet van de gemeenteraad, om nu met een alternatief af te komen. Ge kunt niet zo maar vijftien jaar wegvegen, daarom is het eerste punt, opent de kerk en dan als ge de mensen er bij betrekt, zoals Tania zei, de mensen die daar ideeën over hebben, de scholen die daar in de buurt zitten, de musea en zo verder. Dan gaan die ideeën wel loskomen.

(een compleet verslag)


Complete onzin. Geen woord van waar. Geen grammetje bewijs voor. Maar toch verspreidt deze onzin zich dus nog verder.


Ik schreef toen deze commentaar:


Waar komt dat jaartal vandaan? Van waar haalt die actiegroep dat?

2005 is in de annalen van de kerk geen opmerkelijk jaar. In 2005 waren er wekelijks missen, er was een parochiehuis, er was een pastoor, er waren uitvaarten, dopen, huwelijken. In 2007 vierden we het einde van de afgelopen fase van de restauratie en meteen daarbij het 150ste bestaan van de kerk. Eind 2012 ging pastoor Grypdonck op rust en kwam Marcel De Meyer de diensten doen, in 2016 kwam huidig pastoor Jurgen François. Tot 2016 waren er nog gewoon wekelijkse zondagsmissen.


Complete onzin dus. Tot 2019 was de Sint-Annakerk nog een normaal functionerende parochiekerk. Tot 2019, toen de voorkeursbieder werd bekend gemaakt en de kerk dus 'elk moment' kon overgedragen worden en toen er een actiegroep rond stond te bazuinen dat ze de kerk wou gebruiken als actiemiddel.


Ik geef hier enkele voorbeelden, in 2017 was de kerk open op erfgoeddag, met een tentoonstelling van kerkelijk erfgoed en met orgelconcert. Georganiseerd i.s.m. Cultuur Gent. De kerk was open voor concerten, de kerk was open op eenvoudige vraag voor fotografen allerhande. Iedereen kent ondertussen de fotoreeks gemaakt door Alexander Dumarey. De kerk was open voor evenementen en zelfs voor theater. De kerk was open voor rondleidingen. De kerk was uiteraard ook nog open voor uitvaarten en dopen.




Dus iets wat Paul Van Houtte compleet uit zijn duim heeft gezogen, wordt als waar genomen. Dat is al vaker een probleem gebleken in dit dossier, dat mensen aannemen dat die sos-bende rationale dingen zegt, dat ze ook maar vaag de waarheid spreekt. Quod non dus.


Maar bon, ga gerust eens aan de sos-bende vragen hoe ze bij dit compleet verzonnen jaartal komen. Ik kan werkelijk geen reden verzinnen. Akkoord, Gents regionaal nieuws is vaak niet echt spannend, maar je kan als journalist toch eens iets van factcheck doen. Je kan heel gemakkelijk in het krantenarchief artikels vinden over activiteiten in de Sint-Annakerk na 2005. Maar neen. Gewoon noteren wat die bende uitkraamt. En dan krijg je dus onwaarheden die blijven herhaald worden.


5.13.2021

Hemelvaart - Eid Mubarak

 Kameraden en vrienden, vandaag is het feest. Maak er een gezellig verlengd weekend van!



Voor de liefhebbers, een boodschap van de Belgische Bisschoppen:



Op het feest van Eid al-Fitr, dat samenvalt met het feest van Hemelvaart, worden wij, moslims en christenen, uitgenodigd om naar de Hemel te kijken, die symbolische "plaats" van God, de Geheel Andere die voor ons een weg naar Hem opent. De Ramadan is een bijzondere maand die de moslimgelovige dichter bij God brengt, het feest dat deze maand afsluit viert de vreugde van de herinnering aan Hem. Het feest van de Hemelvaart herinnert christenen eraan dat Christus een weg heeft geopend naar God, die verlangt dat ieder van ons dicht bij Hem zou zijn. In onze wereld worden veel mannen en vrouwen geabsorbeerd door hun dagelijkse taken en zorgen. Deze lange periode van pandemie is bijzonder zwaar en vol leed. We dreigen te vergeten de hemel te aanschouwen en naar het Oneindige te zien. Verlangen we niet allen om ons leven open te stellen voor het mysterie van het bestaan? We doen dit omdat het voor ons de bron van een diepe vreugde is die we met anderen willen delen. Wanneer we ons richten tot God keert ons dit niet af van de Aarde en van al onze broeders en zusters die daarin wonen, integendeel. De Geheel Andere roept ons op om elkaar nabij te zijn.