Dit boek is zeker en vast wat reclame waard.
“In de kennissamenleving verschuift de rol van ‘herverdeler van kansen’ steeds meer van de sociale zekerheid en het arbeidsmarktbeleid naar het onderwijs. Dit laatste is potentieel de krachtigste hefboom voor sociale integratie van achtergestelde groepen. Tegelijk is het in zijn huidige organisatie ook de instelling bij uitstek die bijdraagt tot de reproductie van sociale ongelijkheden van generatie op generatie. In “De school van de ongelijkheid” gaan Hirtt, Nicaise en De Zutter op zoek gaan naar de mechanismen die, in het Vlaanderen van vandaag, de reproductie van ongelijkheden naar sociale en etnische afkomst in stand houden. Ze tonen aan dat die mechanismen het gevolg zijn van min of meer bewuste maatschappijkeuzen.
Niet onwetendheid, maar de gevestigde belangen en politiek verzet van bepaalde groepen staan verdere hervormingen in de weg. De wetenschappelijke analyse van de oorzaken van sociale reproductie is zo vergevorderd, dat de recepten voor een rechtvaardiger en tegelijk effectiever en succesvoller systeem klaar liggen. Maar niet iedereen is overtuigd van deze recepten, of niet iedereen heeft er evenveel baat bij. Het komt er dus op aan het maatschappelijke debat over een meer democratisch onderwijssysteem te stofferen met analyses en voorstellen, en het debat aan te zwengelen.”
Eén blik op de inhoudstafel zou eenieder die met onderwijs en onderwijsbeleid bezig is moeten doen watertanden:
1 Vlaanderen sterk in wiskunde, zwak in gelijke kansen
Onthullende cijfers
Ongelijkheid: al vanaf de kleuterklas
De middelbare school: ongelijkheid wordt selectieve studieoriëntering
Is het bij de buren beter?
De onderwijskansen van allochtone jongeren
Tot besluit
2 Hoe de school een selectieapparaat werd
Korte historiek van de sociale stratificatie op school
Massificatie zonder democratisering
De vermarkting
Een nieuw publiek
Daalt het niveau?
Waarvoor dient de selectie?
3 Meritocratie en egalitarisme
Een eeuw hervormingen met weinig resultaat
Twee basisopvattingen over gelijkheid
De meritocratie, een ideologie van gelijke kansen en ongelijke behandeling
Wat is er mis met de meritocratie?
Egalitarisme: een reliek uit het communistische tijdperk?
Het Trojaanse paard van de lagere klassen?
Tot besluit
4 De mechanismen van de reproductie
De heilige graal van de intelligentie
Socio-culturele handicaps: juiste vraagstelling, foute verklaringen
De waterval: foute diagnoses en verkeerde remedies
De geheimen van het slagen
Verschillen in positie tegenover kennis en onderwijs
5 Structuren die scheiden
ASO, TSO en BSO: onze onderwijsvormen delen de leerlingen sociaal op
De onderwijsmarkt op zijn Belgisch
Om de poen is het te doen
6 Stappen naar een democratische school
De school gestalte geven vanuit een maatschappelijk project
Een gemeenschappelijke stam tot 16 om de waterval te stoppen
Leren samenleven of leren concurreren?
Onderwijs in de multiculturele samenleving
Ambitieuze leerplannen
De pedagogische praktijk: vernieuwen zonder te vernielen
De man en de vrouw voor de klas binnen de onderwijsstructuur
Tot besluit
Het boek vertrekt vanuit een diepgaande analyse van de gegevens uit het PISA onderzoek.Dit zijn grootschalige onderzoeken opgezet door de OESO. “Het PISA-project (Program for International Student Assessment) meet de leerprestaties van 15-jarigen in Vlaanderen en de wereld inzake leesvaardigheid, en wiskundige en wetenschappelijke geletterdheid.”
Het meest chockerende aan de resultaten van dat onderzoek was en is dat België ronduit kampioen onderwijsongelijkheid is (Waar een klein land groot in kan zijn, denken we dan). Over die resultaten zijn al hele boekenkasten volgeschreven. Ik verwijs met veel plezier naar de uitstekende analyse 'De Belgische onderwijsmislukking'. Maar ook volgende artikels zijn het lezen meer dan waard:
Van waar komen de slechte resultaten van migrantenleerlingen in België; Sociale ongelijkheid in het onderwijs in België; België – Finland: de exorbitante prijs van het schoolliberalisme.
Zoals de persmap het stelt: “Daarmee moet duidelijk zijn dat de onderwijsongelijkheid start in de eerste kleuterklas, en zich geleidelijk accumuleert. Indicatoren zoals (niet-)participatie, schoolse vertraging, studieoriëntering, schoolresultaten en (on)gekwalificeerde uitstroom verschillen sterk volgens het opleidings- en beroepsniveau van de ouders, het gezinsinkomen, en de etnische herkomst van leerlingen.
Vlaanderen is weliswaar wereldkampioen in wiskunde, maar het is tegelijk ongeveer de slechtste leerling van de klas wanneer het gaat om sociale ongelijkheid in het onderwijs.”
De oorzaken van de onderwijsongelijkheid worden ernstig onder de loep genomen in deze publicatie.
Naast de historische, economische en filosofische analyse van de wortels van die ongelijkheid wordt ook uitgebreid aandacht besteed aan concrete alternatieven. De auteurs pleiten voor een Inclusief en Comprehensief onderwijs.
Comprehensief onderwijs omschrijven ze als 'een breed curriculum dat elementen van algemene, wetenschappelijke, artistieke en praktische vorming op gelijke voet integreert. Die willen ze ingevoerd zien in het onderwijs voor alle kinderen tot minstens de leeftijd van 14 jaar.
Daarnaast pleiten de auteurs voor maatregelen om de quasi-onderwijsmarkt in te perken. "Vrije schoolkeuze en vrijheid van onderwijs zijn op zich mooie principes, maar in ons land zijn deze zó extreem doorgedreven dat ze geleid hebben tot een polarisatie tussen elitescholen en gettoscholen."
Vervolgens pleiten de auteurs ook voor een dringende versterking van de interculturele dimensie van het onderwijs. In het boek staan heel wat meer beleidsaanbevelingen waar we later zeker nog uitgebreid op gaan terugkomen.
Ik hoop dat ik iedereen zowat nieuwsgierig heb kunnen maken. Ik zou zeggen, storm naar de boekhandel en bestel deze nieuwste publicatie van Uitgeverij EPO. Voor de liefhebbers, isbn: 9789064454066. Het boek kost 19 euro en 50 cent.
Een aanrader: je kan het boek ook kopen aan 30% korting, dank zij de EPO-abonnementsformule. Je engageert je om 3 boeken (minstens) per jaar te kopen van EPO en je krijgt er 30% korting voor in de plaats. Op hun site staat een heel uitgebreide fondslijst, dus keuze ten over. Ik zou zeggen surf als de vliegende weerlicht naar www.epo.be en bestellen die handel!
3 opmerkingen:
Dat ziet er wel interessant uit. Ik ga eens kijken op hun website. Die abbonementsformule staat mij wel niet echt aan.
Een absolute must voor de komende maand!
Dat abonnement, dat is zeker geen voos 'boekenclub' ze, dat is deftig. Als je sowieso van plan ben om 3 boeken van epo te kopen, dan is die 30% mooi meegenomen. http://www.epo.be/uitgeverij/verwacht.php Zoals je ziet, zal het niet moeilijk zijn om een keuze te maken.
In elk geval, het boek is blijkbaar overal ten lande te koop, dus laat dat je niet tegenhouden.
Veel leesgenot, uw kameraad
Een reactie posten