De oranje mafkees in het Witte Huis toetert steeds oorlogszuchtiger taal en lijkt te zijn begonnen aan een opsporings- en deportatiebeleid. Het extreem-rechtse regime in de Verenigde Staten dweept met een extreemrechtse vorm van het christendom, Christian Nationalism. Daarom is het des te belangrijker dat de Paus, het hoofd van de Katholieke Kerk, zich klaar en duidelijk en formeel uitspreekt tegen het xenofobe beleid in de VS.
BRIEF VAN DE HEILIGE VADER FRANCIS
AAN DE BISSCHOPPEN VAN DE VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA
_________________
Beste broeders in het bisschopsambt,
Ik schrijf u vandaag om enkele woorden tot u te richten in deze delicate momenten waarin u leeft als herders van het Volk van God dat samen wandelt in de Verenigde Staten van Amerika.
1. De reis van slavernij naar vrijheid die het Volk Israël aflegde, zoals verhaald in het Boek Exodus, nodigt ons uit om de realiteit van onze tijd, zo duidelijk gemarkeerd door het fenomeen migratie, te zien als een beslissend moment in de geschiedenis om niet alleen ons geloof te bevestigen in een God die altijd dichtbij is, vleesgeworden, migrant en vluchteling, maar ook de oneindige en transcendente waardigheid van elke menselijke persoon.
2. Deze woorden waarmee ik begin zijn geen kunstmatige constructie. Zelfs een vluchtige bestudering van de sociale leer van de Kerk laat nadrukkelijk zien dat Jezus Christus de ware Emmanuel is (vgl. Mt 1,23); Hij leefde niet los van de moeilijke ervaring om uit zijn eigen land verdreven te worden vanwege een dreigend gevaar voor zijn leven, en van de ervaring om toevlucht te moeten zoeken in een samenleving en een cultuur die vreemd waren aan de zijne. Door mens te worden koos de Zoon van God er ook voor om het drama van immigratie te beleven. Ik herinner me onder andere graag de woorden waarmee paus Pius XII zijn Apostolische Constitutie over de zorg voor migranten begon, die wordt beschouwd als de “Magna Carta” van het denken van de Kerk over migratie:
“De familie van Nazareth in ballingschap, Jezus, Maria en Jozef, emigranten in Egypte en vluchtelingen daar om te ontsnappen aan de toorn van een goddeloze koning, zijn het model, het voorbeeld en de troost van emigranten en pelgrims van alle tijden en landen, van alle vluchtelingen van alle omstandigheden die, belaagd door vervolging of noodzaak, gedwongen zijn hun vaderland, geliefde familie en dierbare vrienden te verlaten voor vreemde landen.”
3. Evenzo voedt Jezus Christus, die iedereen liefheeft met een universele liefde, ons op in de permanente erkenning van de waardigheid van ieder mens, zonder uitzondering. Wanneer we spreken over “oneindige en transcendente waardigheid”, willen we benadrukken dat de meest beslissende waarde die de menselijke persoon bezit, elke andere juridische overweging die het leven in de samenleving kan regelen, overtreft en ondersteunt. Daarom worden alle christelijke gelovigen en mensen van goede wil opgeroepen om de legitimiteit van normen en overheidsbeleid te bezien in het licht van de waardigheid van de persoon en zijn of haar fundamentele rechten, en niet andersom.
4. Ik heb de grote crisis die zich in de Verenigde Staten afspeelt met de start van een programma van massadeportaties op de voet gevolgd. Een juist gevormd geweten kan niet anders dan een kritisch oordeel vellen en zijn afkeuring uitspreken over elke maatregel die stilzwijgend of expliciet de illegale status van sommige migranten vereenzelvigt met criminaliteit. Tegelijkertijd moet men het recht van een natie erkennen om zichzelf te verdedigen en gemeenschappen te beschermen tegen mensen die gewelddadige of ernstige misdaden hebben gepleegd terwijl ze in het land waren of voor aankomst. Het uitzetten van mensen die in veel gevallen hun eigen land hebben verlaten vanwege extreme armoede, onveiligheid, uitbuiting, vervolging of ernstige aantasting van het milieu, tast de waardigheid van veel mannen en vrouwen en van hele gezinnen aan en plaatst hen in een toestand van bijzondere kwetsbaarheid en weerloosheid.
5. Dit is geen kleinigheid: een authentieke rechtsstaat wordt juist geverifieerd in de waardige behandeling die alle mensen verdienen, vooral de armsten en meest gemarginaliseerden. Het echte algemene welzijn wordt bevorderd wanneer de samenleving en de overheid, met creativiteit en strikt respect voor de rechten van iedereen - zoals ik bij talloze gelegenheden heb bevestigd - de meest kwetsbare, onbeschermde en kwetsbare mensen verwelkomt, beschermt, bevordert en integreert. Dit staat de ontwikkeling van een beleid dat ordelijke en legale migratie regelt niet in de weg. Deze ontwikkeling kan echter niet tot stand komen door het privilege van enkelen en de opoffering van anderen. Wat gebouwd is op basis van geweld, en niet op de waarheid over de gelijke waardigheid van ieder mens, begint slecht en zal slecht eindigen.
6. Christenen weten heel goed dat alleen door de oneindige waardigheid van allen te bevestigen, onze eigen identiteit als persoon en als gemeenschap tot volle wasdom komt. Christelijke liefde is geen concentrische uitbreiding van belangen die zich beetje bij beetje uitbreiden naar andere personen en groepen. Met andere woorden: de menselijke persoon is niet louter een individu, relatief expansief, met wat filantropische gevoelens! De menselijke persoon is een subject met waardigheid dat, door de constitutieve relatie met allen, vooral met de armsten, geleidelijk kan rijpen in zijn identiteit en roeping. De ware ordo amoris die bevorderd moet worden is die welke we ontdekken door voortdurend te mediteren over de parabel van de “barmhartige Samaritaan” (vgl. Lc. 10, 25-37), dat wil zeggen door te mediteren over de liefde die een broederschap opbouwt die openstaat voor allen, zonder uitzondering.
7. Maar je zorgen maken over persoonlijke, gemeenschaps- of nationale identiteit, los van deze overwegingen, introduceert gemakkelijk een ideologisch criterium dat het sociale leven verstoort en de wil van de sterkste oplegt als het criterium van de waarheid.
8. Ik erken uw waardevolle inspanningen, beste broederbisschoppen van de Verenigde Staten, terwijl u nauw samenwerkt met migranten en vluchtelingen, Jezus Christus verkondigt en fundamentele mensenrechten bevordert. God zal alles wat u doet voor de bescherming en verdediging van hen die als minder waardevol, minder belangrijk of minder menselijk worden beschouwd rijkelijk belonen!
9. Ik spoor alle gelovigen van de katholieke Kerk en alle mannen en vrouwen van goede wil aan om niet toe te geven aan verhalen die onze migranten- en vluchtelingenbroeders en -zusters discrimineren en onnodig lijden veroorzaken. Door de naastenliefde zijn we allemaal geroepen om te leven in solidariteit en broederschap, om bruggen te bouwen die ons steeds dichter bij elkaar brengen, om muren van schande te vermijden en om te leren ons leven te geven zoals Jezus Christus het zijne gaf voor het heil van allen.
10. Laten we Onze Lieve Vrouw van Guadalupe vragen om bescherming voor individuen en families die in angst of pijn leven vanwege migratie en/of deportatie. Moge de “Virgen morena”, die volkeren wist te verzoenen toen ze elkaar vijandig gezind waren, ons allen schenken elkaar weer te ontmoeten als broeders en zusters, in haar omhelzing, en zo een stap voorwaarts te zetten in de opbouw van een samenleving die broederlijker is, niemand uitsluit en de waardigheid van allen respecteert.
Broederlijk,
Francis
Vaticaan, 10 februari 2025
Bron: Vaticaan