“Rutte wint, Wilders gestopt”. Zo beginnen zowat alle commentaren bij de uitslag van de Nederlandse parlementsverkiezingen. De echte boodschap van de kiezer klinkt nochtans anders: de regeringspartijen worden afgestraft voor hun keiharde liberale besparingsbeleid, en het verraad van de sociaaldemocratische PvdA vertaalt zich in een spectaculaire duik naar beneden.
Zij beloofden de Nederlanders een sociaal beleid. In de plaats daarvan voerden ze mee een rechts besparingsbeleid uit. Voor dat verraad betalen ze nu de prijs. De liberale VVD juicht omdat ze minder verliest. Eigenlijk zouden ze zich moeten schamen. Rutte praatte gewoon haatzaaier Geert Wilders na. Over sociale problemen mocht het niet gaan.
Sociaaldemocraten zakken in elkaar
De Nederlandse regeringscoalitie van VVD en PvdA verliest. Vooral de sociaaldemocraten incasseren zwaar. Die hadden de Nederlanders in de verkiezingscampagne van 2012 nog een sociaal beleid beloofd. Maar stapten fluks in een coalitie met de liberalen van Rutte, om zwaar te gaan besparen op de zorg en de pensioenen. Vandaag halen de Nederlandse sociaaldemocraten geen 6% van de stemmen meer, een historische afgang. Ze verliezen bijna vier op de vijf van hun kiezers. Te noteren dat minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem mee in de klappen deelt en dus zijn ministerpost zal kwijtspelen. De man zit tot nader order de Eurogroep voor (de landen van de eurozone) en is berucht om zijn snoeiharde aanpak van Griekenland.
De VVD had na de verkiezingen enkel goede woorden voor de “verantwoordelijkheidszin” van de sociaaldemocratie. Het sociaaldemocratische kiezersbedrog verzwakte ook het hele progressieve kamp. Er stemden minder mensen duidelijk links van het centrum. Rechts bedankt.
Liberalen lopen Wilders achterna
Ook de grootste regeringspartij, de liberale VVD van premier Mark Rutte, verliest acht zetels. Dat is minder dan Rutte vreesde en de peilingen aangaven. Ruttes operatie redding bestond uit twee pijlers.
Ten eerste praatte Rutte haatzaaier Geert Wilders na. Iedereen moest “normaal doen”, heette het. De mensen moeten hun ongenoegen kanaliseren naar wie niet “normaal doet”, naar minderheidsgroepen, moslims, vluchtelingen, Turkije. Het mocht vooral niet over sociale problemen gaan, over de vastgoedspeculatie of de private gezondheidsverzekeringen. De regering-Rutte maakte van Nederland een belastingparadijs, waar bedrijven uit de hele wereld een postbusadres hebben om elders aan belastingen te ontsnappen. Multinationals krijgen vrij spel, aandeelhouders kunnen zich maximaal verrijken. Wilders is het daar volmondig mee eens. Hij stemde verschillende keren tegen voorstellen van de linkse SP om iets te doen aan het ‘eigen risico’ in de ziekteverzekering, het bedrag dat voor rekening van de patiënt is vooraleer de verzekering tussenkomt. Bescherming van huurders met een huurtoeslag: nee, zeiden Wilders en VVD in koor.
Op zoek naar een sociaal alternatief
Een tweede pijler in Ruttes discours was de mantra dat de economische groei nu ook de gewone Nederlander ten goede zal komen. Maar die merkt na jaren neoliberaal beleid veeleer het tegendeel. Meer Nederlanders stellen gezondheidszorg uit wegens de verhoogde kostprijs – hun aantal is meer dan verdubbeld sinds 2010. De pensioenleeftijd stijgt. De woningmarkt is in crisis, met hoge huren. Studenten moeten studieleningen aangaan en starten nadien hun loopbaan met een zware schuldenlast. Op de arbeidsmarkt zitten zowat één miljoen ‘zelfstandigen zonder personeel’ (zzp): jobs waarvoor voorheen een arbeidscontract bestond, maar die nu door slecht betaalde schijnzelfstandigen uitgevoerd worden, zonder ernstige sociale bescherming.
Dat moet anders, vindt de kiezer. Zowat alle oppositiepartijen gaan dan ook vooruit. Enkele die zich in het comfortabele centrum positioneren, zoals de CDA (christendemocraten), D66 (links-liberalen) en GroenLinks, dat spectaculair stijgt met een jong, dynamisch imago. Andere die zich profileren rond één bepaald thema of bevolkingsgroep (Partij voor de Dieren, 50Plus, DENK). De linkse SP (Socialistische Partij) heeft nu de meeste stemmen op links. Welke regering er ook komt, druk van onderuit zal essentieel zijn om echte verandering af te dwingen.
Er liggen duidelijk grote kansen voor zo’n linkse beweging, die het bedrog van de sociaaldemocraten vervangt door een verenigend sociaal alternatief.
bron
Geen opmerkingen:
Een reactie posten