verkiezingsuitslagen: 'links in het defensief'

De verkiezingen zijn ondertussen achter de rug, kranten en websites vol commentaren. Hoogtijd om er de wat mij betreft interessantste uit te nemen.

Vooraan in de lijst intelligente commentaren staat het ACW. Jan Renders geeft in verschillende kranten en op de nieuwssite indymedia de visie weer van de christelijke werknemersbeweging.

De Vlaming en eigenlijk iedere mens grijpt naar zekerheden in tijden van crisis. De kiezer reageert dan zeer nuchter en wil liefst geen avonturen. Kris Peeters en Frank Vandenbroucke scoren goed. Dat zijn toch politici die gepercipieerd worden als goede beleidsmannen. De kiezers nemen het zekere voor het onzekere.

als je de stemmen van Groen! optelt bij die van sp.a en je telt er ook nog pakweg de helft van CD&V bij kan je niet zeggen dat Vlaanderen links kiest. Maar ik wil wel niet gezegd hebben dat Vlaanderen rechts is. Als je ziet hoeveel mensen zich inzetten in het verenigingsleven, hoe sterk de syndicalisatiegraad is, dan kan je Vlamingen niet rechts noemen. Maar in het stemhokje is de Vlaming nuchter en gematigd en zoekt hij de degelijkheid op.

Wie voor CD&V koos, was op zoek naar politici met kwaliteit die de zaken kunnen aanpakken. Maar CD&V en Kris Peeters hebben zich tijdens deze campagne ook nadrukkelijk uitgesproken voor een warm en solidair Vlaanderen. Denk ook aan Steven Vanackere die op Rerum Novarum beloofde dat een regering met CD&V rekening zal houden met de verzuchtingen van de vakbonden en de mutualiteiten. Dat zijn toch signalen dat CD&V de sociale kaart heeft getrokken. Ook in dossiers als de jobkorting en de commercialisering van de zorgsector heeft CD&V de – zeg maar – linkse kant gekozen. Het is dus een beetje al te makkelijk om nu te zeggen dat Vlaanderen rechts heeft gestemd. Het is toch iets genuanceerder dan dat.

Een gelijkaardige analyse maakt ook Peter Mertens, voorzitter van de PVDA:

In heel Europa zie je dat de mensen zich dan vastklampen aan politici die ze kennen, aan zogezegde vertrouwensfiguren. In een klimaat van verwarring, van niet goed weten waaraan en waaraf, schrikt men terug voor avonturen en is men op zoek naar politici die vooral beloven te behouden wat men heeft. Dat was de strategie van de CD&V, nog steeds de best ingeplante partij in Vlaanderen, en die strategie heeft gewerkt.

Thierry Jacques, voorzitter van de Mouvement Ouvrier Chrétien sluit zich hier bij aan en geeft wat bijkomende commentaar over de uitkomst in Franstalig België:

MR heeft duidelijk campagne gevoerd tegen de PS maar zij bieden volgens ons geen goed antwoord op belangrijke vragen. MR zal geen werk maken van een rechtvaardige fiscaliteit, van een sterke sociale zekerheid. De mensen beseffen dit uiteindelijk wel.

We hebben een sociale, duurzame samenleving nodig, geen verdere liberalisering van onze gemeenschap. De liberalen geven ons slechte en valse antwoorden op belangrijke.vragen. Liberalen zullen bijvoorbeeld nooit werk maken van een rechtvaardige fiscaliteit.

Ik merk met verbazing op dat Groen! er in Vlaanderen maar niet in slaagt om een sterkere partij te worden. Hoe komt dit toch? vraag ik mij dan af. Volgens mijn eigen hypothese hebben ze nog steeds te weinig voeling met het sociale middenveld, met de vakbonden. Arbeiders en mensen uit de middenklasse voelen zich niet direct aangesproken door Groen!. Ze hebben nu ook een sociaal verhaal maar ze bereiken de mensen die ze willen bereiken er niet mee.

Als ik mijn blik werp op sp.a dan stel ik vast dat ze nog steeds op zoek zijn. Hun doelpubliek, arbeiders, zijn ze voor een deel kwijt. Jammer genoeg vaak ten voordele van Vlaams Belang. Voor ons is het enige lichtpunt uit de verkiezingsuitslag in Vlaanderen dat Vlaams Belang sterk achteruit gaat.

Het voornaamste zijn uiteraard niet de verkiezingen, maar wat er op volgt. De economische crisis zal ons land voor zware uitdagingen stellen. Er zullen ongetwijfeld besparingsmaatregelen volgen (en cadeau's voor de bedrijven). De linkerzijde zal moeten klaar staan om hier het hoofd aan te bieden.

Jan Renders:
Maar de linkerzijde in Vlaanderen – en ik reken ons daar bij – zal toch eens moeten zoeken hoe we een mobiliserend verhaal kunnen brengen dat perspectief biedt aan mensen die daar naar op zoek zijn. Dat is in deze periode moeilijker dan vijftig jaar geleden. Toen was het duidelijk. Er was groei en wij vonden dat de groei eerlijk verdeeld moest worden en we wisten hoe we dat wilden doen. Nu speelt links in het defensief. Er is crisis, de begroting valt tegen, er moet bespaard worden. Links moet nu de sociale verworvenheden verdedigen: de index-aanpassing, de progressiviteit in de belastingen, sociale uitkeringen, openbare diensten. Dat is een moeilijk verhaal. Hoe verzinnen we een goed antwoord op de vragen van de mensen dat echt aanslaat? Dat is niet zo eenvoudig.

David Pestieau schrijft hierover in het linkse weekblad Solidair:
In die context kunnen de werknemers, de jongeren, de gepensioneerden en de gehandicapten rekenen op een partij die haar programma niet al op de verkiezingsavond zelf weggooit. In de hete herfst die zich aankondigt, zullen de punten van dat programma immers meer dan ooit actueel zijn: de bescherming van de jobs en niet van de winsten, de miljonairstaks, de openbare bank, het kiwimodel, de verlaging van de btw op energie,… Een partij die in het noorden en het zuiden van het land bruggen van solidariteit slaat en een sociaal verhaal met perspectief brengt. Een partij die kan rekenen op 71.687 kiezers, op heel veel sympathisanten (zoals de mensen die de campagne financieel gesteund hebben), op 3.600 leden. Al die mensen zullen de ruggengraat vormen van het verzet tegen de crisis, dat er hoe dan ook komen zal.