9.13.2015

'orgel als technisch erfgoed'

Kameraden en vrienden,

 vandaag is het Open Monumentendag. Altijd erg interessant me dunkt.

En dan nu onvervalste reclame:
Vandaag, in de Onze-Lieve-Vrouw Sint-Pieterskerk:

14u30 en 15u30 lezing door prof. dr. Patrick De Baets ir over het orgel als technisch erfgoed.
niet te versmaden, voor de liefhebbers.


Om 17u Modern Times van Charlie Chaplin met live orgel-soundtrack door Paul De Maeyer.
 

en geheel en al gratis.

9.10.2015

'Kerken en kapellen in Gent - ook een archeologisch verhaal'

Vanavond beste vrienden is er, zoals steeds, nauwelijks iets kijkenswaardig op de televisie. Wie interesse heeft in Gentse geschiedenis, of in het (Gentse) religieuze erfgoed, kan vanavond naar een boeiende lezing.

De Dienst Stadsarcheologie brengt vanavond ‘Kerken en kapellen in Gent: ook een archeologisch verhaal’.

Naar jaarlijkse traditie neemt Marie Christine Laleman je mee in een verhaal over veertig jaar archeologisch onderzoek in en rond Gent en hoe de resultaten hiervan bijdroegen tot de huidige kennis over kerken en kapellen.
Veertig jaar archeologisch onderzoek in en rond Gent heeft ook nieuwe inlichtingen opgeleverd over kerken en kapellen. Zowel de beide abdijsites met hun kerkgebouwen als de parochiekerken in het centrum van de stad waren al (gedeeltelijk) archeologisch onderzocht vooraleer het stadsarcheologische team voor het eerst in november 1973 werd aangesteld. En toch leverden zowel opgravingen als bouwarcheologisch onderzoek nieuwe inzichten over al die religieuze gebouwen en hun geschiedenis.
Dit was zowel rechtstreeks bij onderzoek in een gebouw, maar het ging soms ook om indirecte aanwijzingen. Zo kon het kalkovencomplex in de oostelijke buitentuin van de Sint-Pietersabdij geassocieerd worden met de Karolingische kloosterkerk van Blandinium. Bij de grootschalige opgravingen op het Sint-Pietersplein leidden vooral afbraaksporen, zogenoemde negatieve sporen, tot de reconstructie van de plattegrond van de Onze-Lieve-Vrouwekerk, en voor het eerst ook tot haar precieze lokalisatie. Bijzonder verrassend waren ook de archeologisch bevindingen in de Kapittelstraat, die leidden tot een ander inzicht in de geschiedenis van de Sint-Janskerk (thans Sint-Baafskathedraal). Terzelfdertijd roepen de bevindingen uit archeologisch onderzoek nieuwe vragen op over de ligging, de betekenis en de vormgeving van enkele kapellen en kerken die nochtans een essentiële rol hadden in de ontwikkeling van de middeleeuwse stad. Als voorbeeld kan de vraagstelling rond de kloosterkerken en de vroegmiddeleeuwse bewoning worden opgeroepen.
In het tweede kwart van de 7de eeuw legden Amandus en zijn volgelingen de basis van twee kloosters, de latere Sint-Baafsabdij en Sint-Pietersabdij, stichtingen die te maken hadden met de uitzonderlijk gunstige geografische ligging van de wellicht druk bevolkte nederzetting aan de samenloop van Leie en Schelde. Maar hoe moeten we ons die bidhuizen voorstellen en waar werden de mensen begraven. Bij het onderzoek van kerken en kapellen, maar ook bij dat van andere gebouwen, heeft men vaak de neiging de geschiedenis van het gebouw an sich te reconstrueren, als een geïsoleerd onderzoeksobject en zonder voldoende rekening te houden met de context. En die omgeving heeft drie dimensies: de relatie tot de onmiddellijke buurschap, als onderdeel van de stadsontwikkeling of in de ruimere Noordwest-Europese context. Enkele van deze aspecten worden geïllustreerd toegelicht.

Vanavond, 10 september, 20u,  kapel van de Zusters van Liefde, Molenaarsstraat 22
Het is niet alleen interessant en in een prachtig kader, het is ook geheel en al gratis.


9.09.2015

de vluchtelingencrisis - 'hoe houden we het hoofd boven water?'

Donderdag, 19u30, Zebrastraat:
Oorlogen, hongersnoden en desastreuze economische politiek, gevoed door westerse wapens en belangen, brengen dezer dagen opnieuw grote vluchtelingenstromen op gang. De vluchtelingen in Calais zijn het zoveelste slachtoffer van dit onmenselijke beleid, hun situatie is schrijnend en vaak uitzichtloos.

In schril contrast met het gevoerde beleid van de EU en haar lidstaten staat de manier waarop mensen uit heel Europa vandaag hun solidariteit betuigen met de vluchtelingen. Om te proberen tegemoet te komen aan de meest dringende noden worden er overal inzamelacties en noodopvang georganiseerd.

Om een antwoord te bieden op de vele vragen en discussies die dit thema naar voren brengt, organiseert de PVDA een infoavond over de vluchtelingencrisis.


Op het programma staan o.a. Riet Dhont (PVDA), Steven Van Landeghem (voormalig kabinetsmedewerker Asiel en Migratie), Lucas Jacobs (voorzitter ACV openbare diensten Fedasil) en Chris Bens (Hand in Hand)

9.07.2015

Belgian refugees

Als maandags filmpje hebben we een 'trailer' van AMSAB over een onderzoeksproject rond Belgische vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Dus niet alleen 'historisch' uitermate interessant, maar vooral ook prachtig actueel.


Belgische vluchtelingen 1914-1918 from Amsab-ISG on Vimeo.


Meer info belgianrefugees14-18/.

9.01.2015

terug naar school - ongelijkheid in de klas

Kameraden en vrienden, het is wederom 1 september. Terug naar school voor de schoolgaande jeugd.





Telkens weer hét uitgelezen moment voor analyse en reflectie over de gang van zaken in ons onderwijs.

Met stip de beste analyse die je de voorbije dagen kon lezen, was een stuk van dr. Orhan Agirdag. Hij is onderwijssocioloog en specialist in het onderzoek naar meertaligheid in het onderwijs. Een van zijn stokpaardjes is, geheel terecht overigens, de structurele discriminaties in ons onderwijsstelsel. Ik neem het stuk hier gewoon klakkeloos over.



Er is iets vreemds aan de hand met ons onderwijs. Doorheen de leerplicht leren we lezen, rekenen en de wereld rondom ons kennen. Waarover we heel weinig leren, is hoe de school zelf functioneert. Minstens twaalf jaar zitten we samen op school met succesvolle en minder succesvolle leerlingen. Maar hoe ongelijkheid in het onderwijs tot stand komt, behoort zelden tot de leerstof.

Leerlingen zijn niet blind en zien dat succes niet toevallig is verdeeld over sociale en etnische groepen. Bij gebrek aan onderbouwde kennis over ongelijkheid op school, vallen ze terug op de common sense. Dat bijvoorbeeld hun capaciteiten of talenten doorslaggevend zouden zijn. Uit onderzoek blijkt dat dit meritocratisch ideaal slechts een halve waarheid is: leerlingen uit minder welgestelde en gekleurde families presteren ondermaats, zelfs wanneer ze zeer slim zijn en thuis Nederlands spreken.

In publieke debatten wordt ongelijkheid in het onderwijs wél aangekaart. Alleen gebeurt dat meestal door te wijzen op de problemen aan de 'onderkant' van de samenleving: financiële beperkingen, taalproblemen, enzovoort. Nu is armoede natuurlijk een belangrijke factor en het is een degoutant idee om arme scholen minder financiële middelen te geven. Maar zelfs als er geen sprake meer zou zijn van armoede, kan onderwijsongelijkheid zich reproduceren.

Want wat er aan de 'bovenkant' van de samenleving gebeurt, is even belangrijk bij het ontstaan en de reproductie van ongelijkheid. Blanke en welgestelde groepen hebben immers heel wat privileges in het onderwijs. De structuur van het onderwijs, de inhouden van de curricula en zelfs de typische tijdsindeling op school reflecteren de privileges van de blanke en welgestelde groepen. Eenvoudig voorbeeld: oudercontacten gaan altijd 's avond door. Perfect op maat van het middenklassengezin waar van 9 tot 5 gewerkt wordt, maar niet voor de alleenstaande moeder die avondwerk moet doet.

Sociale-klasseprivileges drukken hun stempel door tot in de klasinteractie: kinderen uit meer welgestelde gezinnen worden (onbewust) vaker aan het woord gelaten en meer uitgedaagd dan armere kinderen. Nog duidelijker is het wit privilege in het onderwijs.

Het is een wit privilege dat Engels en Duits officiële onderwijstalen zijn, terwijl het spreken van Turks bestraft wordt in vele scholen (nochtans is het aantal Turkstalige Belgen het drievoud van het aantal Duitstalige Belgen). Het is een wit privilege dat bijna alle volwassenen op school blank zijn, met uitzondering van Zwarte Piet dan. En voor welke soort leerlingen zijn de lessen geschiedenis ontworpen als we het hebben over de 'val' van Constantinopel en de 'ontdekking' van Amerika?

Het is onder meer dankzij deze voorrechten dat blanke en welgestelde leerlingen in poleposition starten en winnen. Kan ook niet anders: geprivilegieerde leerlingen spelen altijd een thuismatch, terwijl de rest zich eerst moet aanpassen aan hun normen.

Het gegeven dat sociale en etnische privileges in het onderwijs onderbelicht worden, kan onderwijsongelijkheid verder versterken. Zo geven we niet-geprivilegieerde groepen het foute beeld dat ongelijkheid louter tot stand komt door hun gebreken. Wat leidt tot een huizenhoge selffulfilling prophecy: niet-geprivilegieerde leerlingen schakelen zichzelf uit omdat ze denken dat het onderwijs toch niets is voor 'mensen zoals ons'. Tegelijk verwarren geprivilegieerde ouders het voorrecht van hun kind makkelijk met 'hoogbegaafdheid'. Hierdoor stellen ze extra hoge eisen aan de school. Het beste willen voor jouw kind is niet altijd het beste voor alle kinderen.

Een startpunt voor emancipatorisch onderwijs is het (h)erkennen van deze sociale en etnische privileges. Inzicht ter zake verdient een plaats binnen het curriculum: we moeten erover kunnen praten met onze leerlingen. Alleen als we ons bewust zijn van deze privileges, kunnen we ze op termijn ongedaan kunnen.