2.19.2025

Bert Roebben over 'christenen en politiek'

Bert Roebben schreef een interessante tekst over het 'christendom en politiek', over extreem-rechts en over solidariteit. 

 

Jezus trekt de kaart van de solidariteit. Hij steekt zijn nek uit en durft het onrecht met name noemen en uitroeien. Het doet denken aan de woedende Jezus die de kooplui uit de tempel jaagt. Hij laat het niet gebeuren dat je de waardigheid van God besmeurt. Vandaag gaat Jezus nog een stap verder. Hij zegt vastberaden: zo ga je niet met de menselijke waardigheid om.  Zoals de tempel een heilige plek is, zo is de mens een heilige plek. Mensen verdienen respect om wie ze zijn: namelijk als mensen. Wat ook hun herkomst, kleur, religie of seksuele geaardheid is. Jezus doet aan politiek. Zijn woorden hebben een politieke betekenis. Geen partijpolitiek of vriendjespolitiek, maar waarachtige politiek, in de zin van een moedige keuze voor het goede leven, voor elke mens, als persoon en in gemeenschap. Daarbij hoort zowel een “zalig”-uitspraak als een “o wee”-standpunt. Gerechtigheid houdt ook in dat het kwaad met name genoemd wordt.

 

In de afgelopen dagen hebben twee nieuwe profeten zich aangediend. Ik denk aan bisschop Mariann Edgar Budde in de Verenigde Staten, die president Trump opriep tot “mercy” – mededogen met de kwetsbare burgers van zijn land. Ik denk aan paus Franciscus die vorige week de Amerikaanse bisschoppen een hart onder de riem stak door hen te steunen in hun strijd tegen vreemdelingenhaat – en daarbij geen harde woorden spaarde voor de nieuwe regering. Soms moet de werkelijkheid met name genoemd worden. In naam van het recht, van het leven, van de mens. Geen “zalig” zonder “o wee”…

 

Beste vrienden, het zijn donkere tijden. De wereldpolitiek belooft niet veel goeds. Velen van ons zijn bang of voelen zich onzeker. Wat ons het meest verontrust, is onze machteloosheid. We lijken de speelbal te zijn van krachten die wij niet gekozen hebben. Wij die hopen op gerechtigheid, wij die bidden voor een betere wereld, wij die de handen uit de mouwen steken voor het welzijn van medemensen, wij vragen ons af of er nog wel plaats is voor waarachtige politiek, voor de politiek van profeet Jeremia, profeet Jezus, bisschop Budde en paus Franciscus. Soms zou een mens durven twijfelen aan de mensheid. Wij kunnen echter iets doen, iets haalbaars, iets zaligs: blijven volharden in de broosheid, blijven geloven in de kracht van de boom die kwetsbaar bij water staat en wacht op betere tijden. Op de lente, op de frisheid van nieuwe twijgen, op de takken waarin vogels zich komen nestelen, op de schoonheid die verdriet en onvrede doet vergeten.

 

Ik merk dat mijn politiek verhaal een poëtisch randje krijgt. Blijven zoeken naar woorden van goedheid, waarheid en schoonheid is de opdracht – vanuit de contrastervaring van het tegendeel. Laten we ons met die woorden tot elkaar richten, elkaar bemoedigen en omhelzen.

 

 

Wie denken durft, dat deze droom het houdt,
een vlam die kwijnt maar niet zal doven,
wie zich aan deze dwaasheid toevertrouwt,
al komt de onderste steen boven:
die zal kreunen onder zorgen,
die zal vechten in ’t verborgen,
die zal waken tot de morgen dauwt –
die zal zijn ogen niet geloven.

 

 

 bron

2.18.2025

Overleggen in het Erfgoedhuis

Vandaag zaten de leerlingen in afstandsonderwijs, de leerkrachten hadden een vergaderdag. Met de leerkrachten godsdienst en geschiedenis trokken we naar het Erfgoedhuis ZvL. Een uitgebreide sessie rondkijken, bijleren, overleggen, brainstormen en plannen.

 


 

2.15.2025

"Geroepen om te leven in solidariteit en broederschap"

De oranje mafkees in het Witte Huis toetert steeds oorlogszuchtiger taal en lijkt te zijn begonnen aan een opsporings- en deportatiebeleid. Het extreem-rechtse regime in de Verenigde Staten dweept met een extreemrechtse vorm van het christendom, Christian Nationalism. Daarom is het des te belangrijker dat de Paus, het hoofd van de Katholieke Kerk, zich klaar en duidelijk en formeel uitspreekt tegen het xenofobe beleid in de VS.

 

 

 

BRIEF VAN DE HEILIGE VADER FRANCIS
AAN DE BISSCHOPPEN VAN DE VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA

_________________

Beste broeders in het bisschopsambt,

Ik schrijf u vandaag om enkele woorden tot u te richten in deze delicate momenten waarin u leeft als herders van het Volk van God dat samen wandelt in de Verenigde Staten van Amerika.

 


1. De reis van slavernij naar vrijheid die het Volk Israël aflegde, zoals verhaald in het Boek Exodus, nodigt ons uit om de realiteit van onze tijd, zo duidelijk gemarkeerd door het fenomeen migratie, te zien als een beslissend moment in de geschiedenis om niet alleen ons geloof te bevestigen in een God die altijd dichtbij is, vleesgeworden, migrant en vluchteling, maar ook de oneindige en transcendente waardigheid van elke menselijke persoon.

 


2. Deze woorden waarmee ik begin zijn geen kunstmatige constructie. Zelfs een vluchtige bestudering van de sociale leer van de Kerk laat nadrukkelijk zien dat Jezus Christus de ware Emmanuel is (vgl. Mt 1,23); Hij leefde niet los van de moeilijke ervaring om uit zijn eigen land verdreven te worden vanwege een dreigend gevaar voor zijn leven, en van de ervaring om toevlucht te moeten zoeken in een samenleving en een cultuur die vreemd waren aan de zijne. Door mens te worden koos de Zoon van God er ook voor om het drama van immigratie te beleven. Ik herinner me onder andere graag de woorden waarmee paus Pius XII zijn Apostolische Constitutie over de zorg voor migranten begon, die wordt beschouwd als de “Magna Carta” van het denken van de Kerk over migratie:

“De familie van Nazareth in ballingschap, Jezus, Maria en Jozef, emigranten in Egypte en vluchtelingen daar om te ontsnappen aan de toorn van een goddeloze koning, zijn het model, het voorbeeld en de troost van emigranten en pelgrims van alle tijden en landen, van alle vluchtelingen van alle omstandigheden die, belaagd door vervolging of noodzaak, gedwongen zijn hun vaderland, geliefde familie en dierbare vrienden te verlaten voor vreemde landen.”

 


3. Evenzo voedt Jezus Christus, die iedereen liefheeft met een universele liefde, ons op in de permanente erkenning van de waardigheid van ieder mens, zonder uitzondering. Wanneer we spreken over “oneindige en transcendente waardigheid”, willen we benadrukken dat de meest beslissende waarde die de menselijke persoon bezit, elke andere juridische overweging die het leven in de samenleving kan regelen, overtreft en ondersteunt. Daarom worden alle christelijke gelovigen en mensen van goede wil opgeroepen om de legitimiteit van normen en overheidsbeleid te bezien in het licht van de waardigheid van de persoon en zijn of haar fundamentele rechten, en niet andersom.

 

4. Ik heb de grote crisis die zich in de Verenigde Staten afspeelt met de start van een programma van massadeportaties op de voet gevolgd. Een juist gevormd geweten kan niet anders dan een kritisch oordeel vellen en zijn afkeuring uitspreken over elke maatregel die stilzwijgend of expliciet de illegale status van sommige migranten vereenzelvigt met criminaliteit. Tegelijkertijd moet men het recht van een natie erkennen om zichzelf te verdedigen en gemeenschappen te beschermen tegen mensen die gewelddadige of ernstige misdaden hebben gepleegd terwijl ze in het land waren of voor aankomst. Het uitzetten van mensen die in veel gevallen hun eigen land hebben verlaten vanwege extreme armoede, onveiligheid, uitbuiting, vervolging of ernstige aantasting van het milieu, tast de waardigheid van veel mannen en vrouwen en van hele gezinnen aan en plaatst hen in een toestand van bijzondere kwetsbaarheid en weerloosheid. 

 

5. Dit is geen kleinigheid: een authentieke rechtsstaat wordt juist geverifieerd in de waardige behandeling die alle mensen verdienen, vooral de armsten en meest gemarginaliseerden. Het echte algemene welzijn wordt bevorderd wanneer de samenleving en de overheid, met creativiteit en strikt respect voor de rechten van iedereen - zoals ik bij talloze gelegenheden heb bevestigd - de meest kwetsbare, onbeschermde en kwetsbare mensen verwelkomt, beschermt, bevordert en integreert. Dit staat de ontwikkeling van een beleid dat ordelijke en legale migratie regelt niet in de weg. Deze ontwikkeling kan echter niet tot stand komen door het privilege van enkelen en de opoffering van anderen. Wat gebouwd is op basis van geweld, en niet op de waarheid over de gelijke waardigheid van ieder mens, begint slecht en zal slecht eindigen.

 

6. Christenen weten heel goed dat alleen door de oneindige waardigheid van allen te bevestigen, onze eigen identiteit als persoon en als gemeenschap tot volle wasdom komt. Christelijke liefde is geen concentrische uitbreiding van belangen die zich beetje bij beetje uitbreiden naar andere personen en groepen. Met andere woorden: de menselijke persoon is niet louter een individu, relatief expansief, met wat filantropische gevoelens! De menselijke persoon is een subject met waardigheid dat, door de constitutieve relatie met allen, vooral met de armsten, geleidelijk kan rijpen in zijn identiteit en roeping. De ware ordo amoris die bevorderd moet worden is die welke we ontdekken door voortdurend te mediteren over de parabel van de “barmhartige Samaritaan” (vgl. Lc. 10, 25-37), dat wil zeggen door te mediteren over de liefde die een broederschap opbouwt die openstaat voor allen, zonder uitzondering. 

 

7. Maar je zorgen maken over persoonlijke, gemeenschaps- of nationale identiteit, los van deze overwegingen, introduceert gemakkelijk een ideologisch criterium dat het sociale leven verstoort en de wil van de sterkste oplegt als het criterium van de waarheid.

 

8. Ik erken uw waardevolle inspanningen, beste broederbisschoppen van de Verenigde Staten, terwijl u nauw samenwerkt met migranten en vluchtelingen, Jezus Christus verkondigt en fundamentele mensenrechten bevordert. God zal alles wat u doet voor de bescherming en verdediging van hen die als minder waardevol, minder belangrijk of minder menselijk worden beschouwd rijkelijk belonen!

 

9. Ik spoor alle gelovigen van de katholieke Kerk en alle mannen en vrouwen van goede wil aan om niet toe te geven aan verhalen die onze migranten- en vluchtelingenbroeders en -zusters discrimineren en onnodig lijden veroorzaken. Door de naastenliefde zijn we allemaal geroepen om te leven in solidariteit en broederschap, om bruggen te bouwen die ons steeds dichter bij elkaar brengen, om muren van schande te vermijden en om te leren ons leven te geven zoals Jezus Christus het zijne gaf voor het heil van allen.

 

10. Laten we Onze Lieve Vrouw van Guadalupe vragen om bescherming voor individuen en families die in angst of pijn leven vanwege migratie en/of deportatie. Moge de “Virgen morena”, die volkeren wist te verzoenen toen ze elkaar vijandig gezind waren, ons allen schenken elkaar weer te ontmoeten als broeders en zusters, in haar omhelzing, en zo een stap voorwaarts te zetten in de opbouw van een samenleving die broederlijker is, niemand uitsluit en de waardigheid van allen respecteert.

 


Broederlijk,

Francis

Vaticaan, 10 februari 2025

 

 

Bron: Vaticaan 

 


 

2.14.2025

Mijn Valentijn

Ik wil niemand tsjaloes maken, maar kijk eens naar mijn Valentijnsdate.

 


 

2.13.2025

Versterk onze openbare diensten


 

 Waarom voeren ABVV, ACLVB en ACV op donderdag 13 februari actie?

Sterke openbare diensten maken een sterke samenleving

Onderwijs is een fundamentele pijler binnen de openbare diensten. Elk kind, elke jongere, elke volwassene heeft recht op kwaliteitsvol onderwijs en de overheid moet dat recht waarborgen. Scholen functioneren niet in een vacuüm: ze zijn afhankelijk van andere openbare diensten zoals openbaar vervoer, welzijnsdiensten en lokale besturen om hun opdracht te kunnen vervullen. Zonder die ondersteuning wordt onderwijs ontoegankelijk en ongelijk. Toch zien we dat de overheid blijft besparen op die cruciale diensten, en dat heeft verregaande gevolgen.

Blijvende besparingen

De afgelopen jaren hebben onze openbare diensten al veel moeten inleveren, terwijl de werkdruk alleen maar toenam. De onderhandelaars van de nieuwe federale regering plannen nu nog diepere besparingen, zonder genoeg rekening te houden met de impact op de dienstverlening en de samenleving als geheel.

Openbare diensten: de ruggengraat van onze samenleving

Dankzij sterke openbare diensten krijgen onze cursisten, leerlingen en studenten goed onderwijs, wordt er voor ons gezorgd bij ziekte of tegenslag, en kunnen we rekenen op een veilige en leefbare omgeving. Openbare diensten zorgen voor meer gelijkheid en versterken de democratie en sociale cohesie. Ze garanderen dat iedereen toegang heeft tot basisvoorzieningen, zonder dat de kosten de pan uit rijzen. Wanneer we die diensten afbreken, dreigen ze een luxe te worden die enkel de welgestelden zich kunnen permitteren.

De mensen achter de openbare diensten

Elke dag opnieuw zetten duizenden medewerkers in de publieke sector zich in voor het welzijn van de burger. In scholen, ziekenhuizen, gemeentediensten, bij de politie en brandweer, op het openbaar vervoer ... Ze doen dat met passie en toewijding, vaak onder moeilijke omstandigheden en voor lonen die nauwelijks marktconform zijn. Toch blijven ze het doelwit van besparingen: hun statuut wordt uitgehold, hun werklast vergroot en hun arbeidsvoorwaarden verslechteren. Dat leidt tot ontmoediging, uitstroom en uiteindelijk een verschraling van de dienstverlening. Zonder genoeg en goed ondersteunde medewerkers verliezen openbare diensten hun kracht en effectiviteit.

Investeren in publieke diensten is investeren in de toekomst!

 

2.09.2025

de molenbeker

 Op deze zondag een kleine video, geen hemeltergende actualiteit, geen fraai streepje muziek, maar een video over een bijzonder glas, de molenbeker.

Adriaan Duiveman geeft tekst en uitleg bij een interessant stuk uit de collectie van Museum M. Een glas gebruikt in een drankspel, met bijzonder veel symboliek.

 


2.08.2025

"20 jaar achteruitgang in het onderwijsbeleid"

Gisteren brachten we een stuk van PVDA over de onderwijsplannen van onze regeringen, het deel over de pensioenhervormingen. Vandaag gaan we verder. 


 

20 jaar N-VA beleid, 20 jaar achteruitgang

De N-VA zit 20 jaar in de Vlaamse regering en levert al vijf jaar de minister voor onderwijs. Zuhal Demir volgde Ben Weyts op. Maar ook onder de voorgaande ministers Pascal Smet (SP.A, nu Vooruit) en Hilde Crevits (CD&V) maakte de N-VA deel uit van de Vlaamse regering.

Al die ministers zouden de kwaliteit van ons onderwijs verhogen, de tanker doen keren. Maar het omgekeerde is gebeurd, de tanker is aan het zinken. De N-VA bespaarde op scholen. Minister Pascal Smet van Vooruit schafte, in een regering met N-VA, de mentoruren af waarin oudere leerkrachten hun jongere collega’s hielpen.

Het M-decreet, ingevoerd door Smet, moest ervoor zorgen dat kinderen met een bijzondere zorgvraag les konden volgen in het gewoon onderwijs. Het werd een fiasco. Het aantal leerlingen met zorgnoden steeg, maar er werden onvoldoende middelen vrijgemaakt voor extra steun, waardoor de job voor de leerkracht nog zwaarder werd.

Ondanks allerlei initiatieven geeft 83% van het onderwijspersoneel aan dat ze veel tot heel veel planlast ondervinden. Alles moet genoteerd en gedocumenteerd worden, er blijft geen tijd over om les te geven.


In tegenstelling tot wat soms gedacht wordt, werken leerkrachten lange uren. Leerkrachten basisonderwijs werken in weken dat er les is, gemiddeld 49,5 uur per week. In het secundair onderwijs is dat bijna 48 uur. De klassen zijn groot, tot wel 30 leerlingen met allemaal verschillende zorgnoden. Hen allemaal de aandacht geven die ze verdienen lukt vaak niet, hoe graag leerkrachten dat ook zouden willen doen.

Dat zorgt er natuurlijk voor dat de kwaliteit van ons onderwijs daalt. Studie na studie, vergelijkende test na vergelijkende test: altijd komt naar boven dat Vlaanderen snel terrein verliest. Uit de laatste PISA-resultaten blijkt dat een vijfde van onze leerlingen zelfs geen basisniveau haalt voor lezen, wiskunde en wetenschappen. Vooral de kloof tussen de sterkste en de zwakste leerlingen valt op. Uit het laatste TIMMs onderzoek, dat de vaardigheden van leerlingen in de lagere school meet, blijkt dat de resultaten slechter zijn dan die van onze buurlanden.

De kennis en vaardigheden van onze leerlingen zijn dus onvoldoende en gaan erop achteruit. Twintig jaar N-VA heeft dat alleen maar versterkt.

De nood om het roer om te gooien en de strijd tegen het lerarentekort te versterken is hoog. Maar dat gebeurt niet. Hoewel Zuhal Demir zich ‘minister van de leerkrachten’ noemt, luistert ze weinig naar de bekommernissen in het onderwijs. Ze schaft pedagogische studiedagen af en verwacht dat leerkrachten zich bijscholen bovenop de uren. Ze stelt de vaste benoeming ter discussie, wil het aantal verlofstelsels verminderen en schaft de job van leerkrachten levensbeschouwing af. En het is nota bene haar partij die de pensioenen wil verlagen.

Niets aanpakken, maar de schuld op anderen steken

Wat doet de N-VA wél? Alles wat misloopt in het onderwijs in de schoenen van iemand anders schuiven. Zo is de daling van de kwaliteit volgens haar te wijten aan kinderen die niet ‘leergierig genoeg zijn’, of aan ouders die niet genoeg hun best doen. Lees: ouders die de schoolfactuur niet kunnen betalen, die kinderen geen boterhammen kunnen meegeven, niet op het oudercontact aanwezig zijn of te weinig Nederlands spreken. Zij kunnen worden gestraft door deel van de schoolbonus of de schooltoelage af te nemen, allebei onderdeel van het groeipakket, wat we vroeger het kindergeld noemden.

Het bestraffen van ouders werkt niet, zegt onder andere het Kinderrechtencommissariaat. Je duwt mensen die het al moeilijk hebben, nog wat dieper in de put. Daarmee zal de kwaliteit niet verhogen.


Terwijl het onderwijs op dit moment al kampt met een miljard euro aan onderindexeringen, beslist Demir nog te besparen op het secundair onderwijs. 100 miljoen door de levensbeschouwelijke vakken af te schaffen, 159 miljoen door de mysterieuze aankondiging ‘Tempering groei secundair onderwijs’ en daar bovenop zullen de werkingsmiddelen meerdere jaren niet geïndexeerd worden. De energieprijzen stijgen, de kosten voor meubels en materiaal stijgen, maar de scholen moeten het zelf oplossen. Het gevolg laat zich raden. Scholen kunnen hun gebouwen niet goed onderhouden of inrichten, ze sturen de factuur door naar de ouders, of leerkrachten steken hun eigen geld in goed materiaal voor de klas.

Met zo’n beleid is het lerarentekort geen verrassing. Het is gewoon wachten tot leerkrachten uitvallen of een andere baan kiezen. De aanval op de pensioenen is voor veel onderwijspersoneelsleden de druppel die de emmer doet overlopen. Ze voelen zich uitgeperst als citroenen.

A- en B-leerlingen: de N-VA wil onderwijs voor de elite

Peter geeft les in een beroepsschool: “Elk jaar zie ik leerlingen die het talent hebben om hoger onderwijs te volgen. Maar wie gaat hen die kans geven?”

Het beleid van de N-VA zorgt niet enkel voor een dalende kwaliteit, maar vergroot ook de ongelijkheid in het onderwijs. Vlaanderen is kampioen ongelijkheid in het onderwijs. Van de 10% rijkste leerlingen zit 80% in het ASO. Kijken we naar de 10% leerlingen die de meeste kansarmoede ondervinden, dan zit 49% in het BSO. Andere landen tonen betere resultaten. Daar maakt waar je wieg staat minder uit voor je schoolresultaten.

Ongelijkheid is geen fataliteit, het is een keuze die de laatste jaren door opeenvolgende regeringen werd gemaakt.

Het begint bij het lerarentekort. Door de grote hoeveelheid studie-uren in plaats van lesuren, hebben heel wat leerlingen achterstand opgelopen op school. Ouders maken zich terecht ongerust over de toekomst van hun kinderen. Een deel van hen zoekt zelf een oplossing: individuele bijles. De bijlesindustrie boomt. De zes grootste aanbieders van bijlessen groeien jaarlijks met 5 tot 30%. Maar zo’n bijles kost tussen 20 en 60 euro per uur. En het zijn de ouders die geld hebben, die wekelijks bijlessen kunnen betalen. De kinderen van ouders die het niet kunnen betalen, moeten een jaar zittenblijven of een andere studierichting kiezen.

In plaats van ouders te helpen die de schoolfactuur niet kunnen betalen, die hun kinderen geen maaltijd kunnen meegeven naar school of die onvoldoende Nederlands spreken, wil de Vlaamse regering hen bestraffen door delen van het kindergeld af te nemen. Dat zal mensen die het nu al moeilijk hebben, enkel dieper de put in duwen. De ongelijkheid wordt nog groter.

Ook de structuur van het onderwijs speelt een rol. In Vlaanderen kies je al in het eerste jaar secundair een basisoptie. Zo worden de leerlingen die theoretische richtingen in het ASO zullen studeren al afgezonderd van de leerlingen die technische of beroepsopleidingen zullen volgen. Op die leeftijd gebeurt de keuze vooral op basis van de sociale of economische achtergrond van de leerling. Maak je de opdeling pas later, dan spelen aanleg of interesse een grotere rol.

Ten slotte zullen ook de Vlaamse toetsen de ongelijkheid nog vergroten. Ouders kunnen nu al de resultaten van de school van hun kind opvragen. De minister wil nu de uitslag van de scholen op deze toetsen publiek bekendmaken. Zo ontstaat een ranking van scholen van ‘slecht’ naar ‘goed’, op basis van de schoolresultaten. Maar die resultaten hebben veel te maken met het soort leerlingen die op de school les volgen. Het wordt dus zaak voor de scholen om vooral die leerlingen aan te trekken die meer kans hebben op goede resultaten, bijvoorbeeld leerlingen met ouders die meer verdienen, leerlingen met ouders die intellectuele beroepen hebben, of leerlingen die geen anderstalige ouders hebben.

De anderen, leerlingen die thuis minder hebben, die uit een arbeidersgezin komen of een migratieachtergrond hebben, zijn minder welkom. Zij komen in scholen terecht waar het moeilijker lesgeven is en waar leerkrachten vaak niet lang willen blijven. Dat terwijl het net de taak van ons onderwijs is om ook die leerlingen te versterken. Wat is de volgende stap? Ouders die net zoals in de VS, moeten lobbyen voor een plek in een goede school?

“Behandel ons niet als B-leerlingen”, zeiden de leerlingen beroepsonderwijs die samen met Antwerps stadsdichter Ruth Lasters het gedicht Losgeld schreven. De N-VA luistert niet. Ze schaft nog liever de stadsdichter af.

 

 

 Lees het volledige dossier.

 



 

2.07.2025

Hoe de Arizona-regering ons onderwijs verder afbreekt

PVDA maakt een sterk dossier over wat onze regeringen van plan zijn met  voor ons onderwijs. Het stuk over de pensioenplannen plak ik hieronder.


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 De aanval op het onderwijspensioen

N-VA, Vooruit, MR, CD&V en Les Engagés hebben een regeerakkoord gesloten. En de leerkrachten gaan dat voelen. Ze zullen langer moeten werken voor minder pensioen. De regering noemt dat een ‘harmonisering’, maar het is een nivellering naar onder.

Wat is de regering precies van plan?

  • Het referentiesalaris voor leerkrachten is momenteel het gemiddelde van het loon van de laatste 10 jaar, wanneer dat loon hoog is. Dat zal veranderen. De periode zal jaarlijks verlengd worden, zodat de berekening op basis van 45 jaar zal gebeuren. Zo telt ook het startersloon mee en zal het pensioen van leerkrachten aanzienlijk verlagen. Dat betekent voor een bachelor (salarisschaal 301) met 42 jaar anciënniteit al snel een verlies van 20%, of 800 euro bruto.
  • Het aantal dienstjaren dat uitmaakt of je met pensioen mag, bestaat uit de effectief gewerkte jaren, maar ook een aantal verlofstelsels en periodes van werkloosheid worden ervoor meegerekend. Het verlof voorafgaand aan pensioen (VVP) zal voortaan nog voor maximaal 2 jaar meetellen.
  • Momenteel krijg je als leerkracht een volledig pensioen na 42 dienstjaren, dat evolueert naar 45 dienstjaren, door een aanpassing van de loopbaanbreuk (tantième) van 1/55 naar 1/60.
  • Er komt een pensioenmalus, wie minder dan 35 jaar effectief gewerkt heeft, krijgt een nog lager pensioenbedrag. Dat verlies kan oplopen tot 404 euro minder per maand.
  • Leerkrachten kunnen voortaan pas een jaar later met vervroegd pensioen gaan door een aanpassing van de verhogingscoëfficient. Die maatregel heeft ook gevolgen voor het pensioenbedrag.
  • Pensioenen boven de 3.100 euro bruto (zo’n 2.350 euro netto) worden niet meer geïndexeerd.
  • De perequatie, een systeem dat ervoor zorgt dat het pensioen van een leerkracht sneller stijgt dan de index, wordt afgeschaft en geïntegreerd in de nieuwe welvaartsenveloppe. Dat betekent dat er alleen maar geld bijkomt als er productiviteitsgroei is in België, en na overleg tussen werkgevers en vakbonden.

Een voorbeeld: Sanne begon te werken als leerkracht op haar 22ste. Ze werd vastbenoemd op haar 23ste. Ze is nu 27 jaar. Volgens de huidige regeling zou ze in 2062 – dan is ze 63 jaar en heeft ze 40 jaar gewerkt als vastbenoemde leerkracht – met pensioen kunnen gaan. Ze zou dan een volledig pensioen van 75% van haar gemiddelde wedde van de laatste tien jaar krijgen.

Als Sanne, zoals veel leerkrachten, startte met werken in september, dan moet zij een jaar langer werken. Haar startjaar telt dan niet mee als loopbaanjaar omdat ze geen 156 dagen heeft gewerkt dat jaar. Ze zal daarnaast minstens één jaar langer moeten werken, door de aanpassing van de verhogingscoëfficiënt.

Bovendien zal ze ook een pak pensioen verliezen: door de verhoging van alle tantièmes naar 60 krijgt ze nog slechts 68 procent van haar wedde (41/60) en haar pensioen wordt ook niet meer berekend op de laatste tien loopbaanjaren, maar op de volledige loopbaan. Sanne verliest daardoor ongeveer 20% van haar pensioen.

Resultaat: vóór Arizona kon Sanne nog op haar 63ste, na 40 gewerkte jaren, met pensioen gaan met een brutopensioen van 3.800 euro per maand. Na Arizona moet ze minstens één jaar langer werken voor een véél lager brutopensioen van 2.856 euro.

Als Sanne in haar loopbaan pech heeft gehad en ernstig ziek is geweest, dan riskeert ze nog eens 15% van haar pensioen te verliezen (door de pensioenmalus van 5% per jaar op de leeftijd van 64 jaar). Ze houdt dan nog 2.428 euro over. Dat bedrag zal bovendien niet meer welvaartsvast zijn, omdat een eventuele verhoging telkens weer moet besproken worden tussen vakbonden en werkgevers. Op langere termijn riskeert ze daardoor nog eens honderden euro’s te verliezen in vergelijking met de regeling die van toepassing is vandaag.

 

 

 Lees het volledige dossier.

 






2.04.2025

De Bijbel bewandelen

 Vandaag was het tijd voor de Dag van de Godsdienst, de jaarlijkse studie- en ontmoetingsdag voor leerkrachten godsdienst in het Bisdom Gent. Thema ‘De Bijbel Bewandelen’. 

Een dag vol inhoudelijk sterke sprekers zoals Herbert Vandersmissen en Bryan Beeckman, interessante projecten zoals i-wave op Bavo en 'Alle wegen leiden echt naar Rome' van kamino, bijzondere ontmoetingen met collega's en inspirerende woorden van bisschop Lode.

 




 

studiedag 'De Bijbel Bewandelen'





 

2.03.2025

Debora van de kassa vs Debora van wiskunde?

 

 


 

 
Het nationaal bestuur van de Christelijke Onderwijscentrale (COC) voelt zich genoodzaakt om te reageren op de column ‘Debora van de kassa krijgt de helft minder dan Debora van Wiskunde. Hoe fair is dat?’ (Het Laatste Nieuws, 15 januari 2025).

COC probeert de zeer complexe regelgeving op een eerlijke, bevattelijke en heldere manier aan een zo groot mogelijk publiek over te brengen, net zoals de meeste kranten. COC verliest daarbij niet uit het oog dat er verschillende invalshoeken, meningen en overtuigingen kunnen zijn en we vertalen dat in een respect voor elk van die uitingen.

Meningen mogen verschillen en zelfs flink botsen, dat verrijkt alleen maar het inhoudelijke debat. Aan de onderhandelingstafel vertalen we de stem van onze achterban in dialoog, altijd met respect voor alle sociale partners. Onze organisatie geeft het mandaat aan de mensen die we daarvoor afvaardigen. Zij zitten daar dus als spreekbuis van tienduizenden leden en niet ten persoonlijke titel.

Op 13 januari deden meer dan dertigduizend mensen de moeite om naar Brussel te komen en meer dan vijftigduizend mensen uit het onderwijs hebben effectief gestaakt. De schrijver van de column vergeet dat al die mensen die dag vrijwillig een signaal hebben gegeven, nadat ze werden geïnformeerd, niet alleen door de vakorganisaties, maar even goed door de media. Daaraan twijfelen betekent hetzelfde als het in vraag stellen van democratische beginsels als de vrije meningsuiting en het stakingsrecht. Met Koen Van Kerkhoven worden alle mensen die COC vertegenwoordigen én alle aanwezigen op de manifestatie geschoffeerd.

Even dachten of hoopten we nog dat de column grappig, satirisch of ironisch bedoeld was. De definities van die woorden helpen ons echter niet om die zo te interpreteren. De aanval op onze secretaris-generaal en het beeld dat van hem opgehangen wordt, getuigt zonder meer van slechte smaak.

En Debora van de kassa dan? De nationaal voorzitter van het ACV stelde tijdens de demonstratie dat de ambtenarenpensioenen niet te hoog zijn, maar dat andere pensioenen wellicht te laag zijn en inderdaad niet volstaan om vandaag een verblijf in een woonzorgcentrum te bekostigen. Daarom is het nodig om nieuwe inkomsten te zoeken om de toekomstige pensioenen te financieren.

COC staat er alvast voor open om dat debat te voeren, met kennis en inzicht, zonder leugens of grof taalgebruik, maar met respect voor de overzijde. Daarom ook dat COC hier de beroemde uitspraak van Michelle Obama aanhaalt: “When they go low, we go high.”

 

2.02.2025

Ja, de jaren 30 zijn terug

Historicus Jan Dumolyn schreef deze week zeer rake woorden in zijn column voor De Standaard. "Historici zijn slecht in de toekomst voorspellen, alleen economisten doen dat nog slechter. En natuurlijk herhaalt de geschiedenis zich nooit op exact dezelfde manier. Maar de tijd van de overdreven nuances is nu wel voorbij."

 

 

Een narcistische oligarch, de rijkste mens ter wereld, brengt twee keer een ondubbelzinnige nazigroet ter gelegenheid van de inauguratie van een grofgebekte sociopaat als president van de Verenigde Staten.
Tegelijkertijd wordt een massaal deportatieplan afgekondigd. Militieleden die gevangenisstraffen kregen voor een gewapende opstand, worden vrijgelaten. De justitie-ambtenaren die het onderzoek tegen Donald Trump voerden, worden ontslagen. Vanaf nu zal het in de media vier jaar over de volgende hardvochtige maatregelen van die autocraat gaan.
 
In Hongarije consolideert Viktor Orban zijn ‘illiberale’ regime. Ook in de meeste andere Oost-Europese landen scoren­ rechts-populistische leiders, met steun van het extreemrechtse gangster­bewind van Vladimir Poetin. In Frankrijk maakt Marine Le Pen een goede kans om de volgende president te worden. In Vlaanderen stond Vlaams Belang op het randje van een verkiezingsoverwinning.
 
Wie nu nog gelooft in het riedeltje van filosoof Steven Pinker dat het altijd maar beter gaat in de wereld, leeft ergens onder een steen. Het is allang geen alarmis­tische analyse meer dat de fundamenten van de burgerlijke democratie en de rechtsstaat ook worden ondergraven in de landen waar die wél succesvol zijn geweest (dat was ook de voorbije eeuw maar een deeltje van de wereldbol).
 
Zijn ‘de jaren 30’ dan terug? Is dat geen overdreven stelling? Want Trump en co. zeggen toch ook goeie dingen, zo beweerden onder meer de partijvoorzitters van CD&V en Open VLD. Ook veel captains of industry waarderen de energieke daadkracht van een autoritaire leider wel. Zoiets kan goed zijn voor de zaken.
 
Strekte Elon Musk zijn rechterarm niet gewoon een beetje onhandig uit? Dat moet je toch allemaal in de context zien. Typisch woke om dat weer tegen een succesvolle ondernemer te gaan gebruiken. Maar zelfs als we het gevaar van de huidige mondiale politieke instabiliteit wél erkennen, bevinden we ons dan werkelijk in een prefascistisch klimaat? Sommigen zullen dat een te luie vergelijking vinden.
 
Nu bestaat er al langer een retorische neiging om ideologische tegenstanders gemakzuchtig fascisten te noemen en ze met Hitler te vergelijken. Godwin’s law wordt dat genoemd: hoe langer een politieke discussie duurt, hoe groter de kans dat een van de twee partijen de andere voor nazi verslijt. Zo verdedigde Musk zich ook na zijn Waffen SS-impersonificatie.
 
Hallucinante inauguratie
 
Wie mij vijf jaar geleden had gevraagd of de jaren 30 terugkomen, had ik als bedachtzame geschiedkundige geruststellend geantwoord dat het niet zo’n vaart zou lopen. En dat vergelijkingen tussen historische gebeurtenissen maken helemaal niet eenvoudig is. Vandaag ben ik daar veel minder zeker van, en dat is niet het plotse gevolg van die hallucinante inauguratie van twee weken geleden.
 
Elk geschiedkundig feit is per definitie uniek. De opkomst van totalitaire regimes kan bovendien verschillende complexe oorzaken hebben. En er zijn uiteraard ook linkse dictaturen geweest – er zijn er nog altijd. Mussolini’s fascisme verschilde trouwens ook van Hitlers nationaal­socialisme of van pakweg een recentere extreemrechtse dictatuur zoals die van generaal Pinochet in Chili.
 
Wie comparatief te werk wil gaan, moet dus niet alleen zoeken naar gelijkenissen, maar als tegenproef altijd de verschillen in rekening brengen. Om te kunnen uitmaken of we vandaag opnieuw met een dreiging van het fascisme te maken hebben, moeten we het er bovendien eerst over eens worden wat die term precies betekent.
 
Tientallen geleerden hebben zich daarover uitgelaten. Onder meer de filosofe Hannah Arendt, de anarchistische publicist Daniel Guérin, de semioticus Umberto Eco en de historicus van het nazisme Ian Kershaw. Als we hun definities vergelijken, komen we tot een aantal algemeen aanvaarde criteria om een eventuele terugkomst van een fascistisch regime aan af te toetsen. Vinkt u in gedachten even mee af?
 
Een drang naar autoritaire leiders. Ik geloof best dat de meeste mensen deugen, maar er is altijd een aanzienlijke minderheid die zich hetzij uit onwetendheid, een gebrek aan scholing of een psychologische gesteldheid aangetrokken zal voelen tot een chef, ook al is die overduidelijk een psychopaat.
Minderheden marginaliseren. Interne en externe vijanden zoeken. Die uitschelden en zelfs fysiek aanvallen. Op een hyper­masculiene manier dwepen met fysieke kracht en militarisme. Mussolini­gewijs een brallerige, burleske stijl hanteren die op het eerste gezicht clownesk lijkt en onterecht ongevaarlijk overkomt.
Irrationeel denken. Samenzweringstheorieën. Systematische aanvallen op intellectuelen en kunstenaars, de “linkse elite”. En op de activistische rechters natuurlijk (hoewel populistische aanvallen tegen de rechtsstaat zeker ook bij links voorkomen). Al die elementen zijn al vaak aangehaald en dat zal de komende jaren zo blijven. Maar het gaat in die analyses meestal alleen over ideologie, symbolen en massapsychologie.
 
Klassiek receptenboek
 
Veel belangrijker zijn de maatschappelijke voedingsbodem en de manier waarop een fascistisch regime uiteindelijk aan de macht komt. Economische instabiliteit, een angst voor maatschappelijke veranderingen en het verlies aan vertrouwen in de politiek behoren tot het klassieke recep­tenboek.
 
Daardoor ontstaat steun voor een ‘grote kuis’ bij middenklassen, bij ontgoochelde arbeiders en bij de armen en uitgestotenen. Die sociale groepen vormen historisch de massabasis van het fascisme.
 
Maar ook dat is niet voldoende. Drie factoren zijn historisch cruciaal geweest om effectief een fascistisch regime te vestigen. 
Ten eerste was het meestal ‘klassiek rechts’ dat fascistische krachten mee in het zadel hielp, de Hindenburgs van deze wereld. En de opportunistische Chamberlains die sussend zeiden dat het allemaal zo’n vaart niet zou lopen.
Ten tweede moeten fascisten kunnen rekenen op de steun van de financiële en industriële klasse. Terwijl Trump tekeer gaat tegen “de elite” zitten drie van de rijkste mensen ter wereld achter hem te grijnzen. Zoiets is misschien wel de essentie van het fascisme. Zullen de tech bros daarvoor volstaan, of zullen andere kapitalisten hen snel volgen?
Ten derde gaat een fascistische machtsovername altijd gepaard met massaal geweld en intimidatie, type zwarthemden of Sturmabteilung. Zo worden tegenkrachten – vakbonden, civiele maatschappij en de intelligentsia – vernietigd en komt de samenleving geatomiseerd onder de Leider te staan. Zover zijn we nog niet, toch niet in West-Europa.
 
Historici zijn slecht in de toekomst voorspellen, alleen economisten doen dat nog slechter. En natuurlijk herhaalt de geschiedenis zich nooit op exact dezelfde manier. Maar de tijd van de overdreven nuances is nu wel voorbij. Het is tijd voor waakzaamheid en collectieve organisatie en niet langer voor Godwin’s law.
 
 
 

 

2.01.2025

Arizona: ernstige bedreiging voor welvaart en welzijn

ACV reageert op het regeerakkoord van afbraakregering Arizona:
 
Het is goed dat er een regering is. Maar het ACV is bijzonder teleurgesteld over wat nu geweten is over de inhoud van het federaal regeerakkoord, ook al hebben de centrumlinkse partijen nog een aantal correcties kunnen afdwingen. 
 
Wat we nu kunnen lezen, toont een regeerprogramma met een stortvloed aan maatregelen die een ernstige bedreiging vormen voor de welvaart en het welzijn van werknemers en de cohesie van onze samenleving. In de zwaar overschatte terugverdieneffecten kiemen bovendien al de volgende problemen die ook weer op gewone mensen terecht zullen komen.
 
Werknemers, gepensioneerden, zieken, werkzoekenden, de meest kwetsbaren, ze zullen de gevolgen van dit akkoord sterk voelen in hun portemonnee. Lagere pensioenen, zware besparingen in de gezondheidszorg en in de werkloosheidsvergoedingen, lonen die bevroren blijven, overuren en nachtwerk dat minder zal vergoed worden... Werknemers worden nettoloonverhogingen voorgespiegeld, maar dan wel pas in 2027, terwijl ondernemingen meteen langs de kassa mogen passeren. Werknemers betalen die netto-verhogingen trouwens zelf cash, door de afbouw van de sociale zekerheid. De ene hand geeft, maar de andere neemt het meteen terug. De haalbaarheid van de belofte voor meer netto is bovendien hoogst onzeker, omwille van de wankele budgettaire veronderstellingen. 
 
Dit regeerakkoord bevat ook veel maatregelen die een bedreiging zijn voor het welzijn van werknemers. De geplande arbeidsflexibilisering die aanstuurt op langer werken, op meer overuren, op meer nachtwerk, de regels rond minimale arbeidsduur die op de schop gaan, landingsbanen die afgebouwd worden,…. Het zal de werkdruk nog meer verhogen en leiden tot nog meer werknemers die het niet volhouden en ziek uitvallen. Hen vervolgens sanctioneren zal mensen niet genezen. Net zoals de armen bestrijden in plaats van de armoede hen alleen armer zal maken. 
 
Tegenover deze onevenredige inspanningen die van werknemers en hun sociale bescherming gevraagd wordt, staat een bijzonder schrale inspanning van vermogenden en ondernemingen. De meerwaardebelasting en andere maatregelen vallen te licht uit. 
 
Het ACV zal het regeerakkoord en de maatregelen en impact op alle werkers nu verder analyseren. Op basis hiervan zal het ACV een verder plan van aanpak uittekenen.

 

 

 


Paulus en politiek

Deze zaterdag een interessante video over geloof en politiek. Geen extreem-rechts reactionair katholiek militantisme of Amerikaans christian nationalism, maar rebellie. 



 

Hoe komt het dat veel mensen die we als de grondleggers van het christendom beschouwen veroordeeld werden en ter dood zijn gebracht? Denk aan Jezus zelf, Stefanus, Jakobus, Jakobus de apostel en Jakobus de broer van Jezus, Petrus en ook Paulus. Paulus werd enkele keren veroordeeld, hij kreeg stokslagen en bracht twee langere periodes in een gevangenis door.

Geen onderscheid tussen religie en politiek

Een simpel antwoord op die vraag zou kunnen zijn: in die tijd bestond er geen onderscheid tussen religie en politiek. Beide levenssferen behoorden eigenlijk toen tot eenzelfde publieke domein. Dat antwoord wel is juist, maar te algemeen. Want precieze bronnen ontbreken en wat we hebben is eigenlijk ook eenzijdig. Volgens het Nieuwe Testament kregen Jezus en Paulus een heus proces. Maar die vermelden alleen de joodse beschuldigingen, geen Romeinse juridische gronden voor hun terechtstelling. De juiste toedracht zullen we wel nooit helemaal kennen. Zonder twijfel beschouwde de gevestigde orde deze mensen als gevaarlijke rebellen.

Moet religie betekenis hebben in het publieke leven?

Vandaag is de vraag: heeft of moet religie betekenis hebben in het publieke leven? Zet christelijk geloven ons aan om een  rol te spelen in het sociale, politieke en economische weefsel van onze eigen wereld? Het bijbelse antwoord is ondubbelzinnig: ja.

Een universeel visioen

Die verzameling joodse en christelijke geschriften is inderdaad de neerslag van een eeuwenoud religieus-politiek project. Het vertelt en denkt na over waarden en normen voor een rechtvaardige en vredevolle samenleving. En dit project wil een geloofsvisioen waar maken. Zijn realisatie ligt in een toekomst die nu kan beginnen. De Jezusbeweging brak dit visioen radicaal open en tilde het uit zijn nationalistisch en joods-etnisch kader. Het werd universeel. Paulus is daarvan de bekendste vertegenwoordiger.

De christenen namen de joodse ethiek over. Maar ze bevrijdden zich van een ingekapselde identiteit. Want alle mensen zijn Gods kinderen. En Gods Geest is in alle mensen werkzaam. In de kosmopolitische, krioelende steden van hun tijd brachten christenen op een nooit eerder gezien manier mensen bijeen. Los van sekse, afstamming, sociale klasse en nationaliteit.

Een nieuw perspectief op samenleven

Ze toonden in praktijk een nieuw perspectief op samenleven. Lichaam en geest waren betrokken. Bij de dankmaaltijd, ter herdenking aan Jezus’ laatste maaltijd met zijn leerlingen, werd het meegebrachte voedsel gedeeld. Voedsel en kledij waren toen vaak het enige bezit. Voedsel delen is liefdevol je eigen leven delen en is doen wat Jezus deed. Die solidariteit ging ook naar slaven, weduwen en wezen. Naast de zorg voor elkaars materieel welzijn beklemtoont Paulus ook ieders spirituele bijdrage. Want in ieder leeft Gods Geest. Ze zijn samen het Lichaam van Christus.

Theocratie en globalisereing

Op dat materieel en spiritueel fundament groeide in de tweede en derde eeuw een gemeenschap met maatschappelijk aanzien. Het jonge christendom werd een succesverhaal. Jammer genoeg liet het zich, allicht ook met de beste bedoelingen, in de vierde eeuw voor de kar van de Romeinse keizers spannen. Theocratie en dwingende globalisering waren het gevolg.

Het begint altijd opnieuw

Nu die machtskerk is ingestort, komen onder de ruïnes de bijbelse fundamenten opnieuw te voorschijn. En die helpen ons nieuwe perspectieven te vinden om rechtvaardig, solidair en vredevol samen te leven.

Ik geloof: de toekomst van het bijbelse politieke project begint altijd opnieuw. Ook nu.