Deze maand had ik andere dingen aan mijn hoofd, niet veel boeken naar mijn nest gesleurd blijkbaar.
Robert Houthaeve, Benedict-Jozef Labre (1748 - 1783). De heilige pelgrim uit Frans-Vlaanderen. Stap voor stap op weg naar God, Moorslede, 2003.
Jozef Cardijn, leken in de voorste linie, D.A.P. sociale uitgaven , Brussel, 1964.
Lytton Strachey, Queen Victoria, Penguin, 1971.
11.30.2016
11.26.2016
11.22.2016
11.21.2016
dystopie voor beginners
Op deze fraaie maandag tijd voor een filmpje. Vandaag een introductie in de Dystopie.
een animatie van TedEd.
Veel kijkplezier
een animatie van TedEd.
Veel kijkplezier
Labels:
cultuurgeschiedenis,
dystopie,
literatuur
11.18.2016
11.16.2016
11.15.2016
zorgen voor morgen
Maak u niet bezorgd over de dag van morgen,
want de dag van morgen zorgt voor zichzelf.
Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen zorgen.
11.13.2016
'met wegpoetsen kom je er niet'
Monumenten voor massamoordenaars, er staan er in heel wat uithoeken van ons land. We hebben het nog steeds bijzonder moeilijk met ons verleden.
In Nederland wordt er stevig gedebatteerd over dit onderwerp. Vandaag brengen we een kort stukje opinie.
'Jan Goossensen, Den Haag' in de Volkskrant
In Nederland wordt er stevig gedebatteerd over dit onderwerp. Vandaag brengen we een kort stukje opinie.
Geen Coenstraten, Coentunnels of Coenbeelden meer in Nederland? Lieve help, wat een kinderlijke oplossing. Wat is het volgende actiepunt? Alle Prins Bernhardlanen weg? Bewaar ons voor het wegpoetsen van mensen en gebeurtenissen die ons nu onwelgevallig zijn. Evenals voor het relativeren van historische misdaden, omdat die zogenaamd in het licht van hun tijd gezien moeten worden.
Anders dan Martin Sommer en historicus Agnes Cremers bepleit ik een totaal andere omgang met de geschiedenis; niemand is honderd procent held of schurk, en geen enkele gebeurtenis was en is honderd procent zwart of wit. Zelfs heel slechte mensen en gebeurtenissen horen bij de geschiedenis van een stad, volk of land. Die historie kun je nou eenmaal niet ontkennen. Ze hoort bij onze collectieve bagage.
Ik kijk met jaloerse blikken naar Duitsland, hoe daar de zwarte bladzijden uit de geschiedenis niet worden uitgescheurd, gerelativeerd of weggemoffeld. In Neurenberg bijvoorbeeld was er vijftig jaar lang verlegenheid met enkele nazi-bouwwerken op wat nu het Ehemaliges Parteitaggelände heet. Slopen? Laten overwoekeren door de natuur? Een jonge generatie historici kwam vijftien jaar geleden met een geniale oplossing: restaureren, en daarnaast een uitputtend documentatiecentrum over de Hitlertijd bouwen. Hetzelfde is in München gebeurd met het hoofdkwartier van Hitler. Naast het oude NSDAP-gebouw is een schitterend voorlichtingscentrum verrezen.
Geschiedenis kan niet worden teruggedraaid. Wat nodig is, is verheldering. Zo ver zijn we in Nederland helaas nog niet. Met 'dadermonumenten' weten we ons vaak nog nauwelijks raad. Maar vorig jaar is in Den Haag een fraaie herdenkingsroute geopend langs het tracé van de Duitse verdedigingslinie uit de Tweede Wereldoorlog. Ik pleit voor het actief in herinnering houden van slechte plekken en momenten uit onze historie. En tegelijk voor veel meer voorlichting daarover. Wegpoetsen is veel gemakkelijker.
'Jan Goossensen, Den Haag' in de Volkskrant
11.12.2016
breng kleur in blanke musea
Op deze fraaie zaterdag, een interessante tekst van over het kanaal.
bron: The Guardian
The German artist Hans Haacke wrote that “museums are managers of consciousness” giving us “an interpretation of history, of how to view the world and locate ourselves in it.” If you are a black and minority ethnic (BAME) attendee, what is painfully obvious is our absence in these public cultural spaces. That is, of course, if you don’t count our presence as security staff.
Last week the print and online magazine collective, gal-dem, curated an event that was nothing short of breathtaking at The V&A in London. People of colour, in their thousands, confidently walked through the corridors and display rooms of a museum established to show off the booty of empire. For once we could gather in such a space and view it not as a diminishment of our value, but rather a celebration of our worth.
As part of the The V&A’s Friday Late programme, the collective treated visitors to contemporary work being made by young people of colour. For the editor-in-chief and founder of gal-dem, Liv Little, the collective “wanted to fill this space with a spread of work that is reflective of different lived experiences … with art forms that are not static but instead interactive.” Work that is, in short, “never seen in traditional museum and gallery spaces”.
You could listen to the young women spearheading grime music in the grand entrance, or twerk to empowerment in the lecture theatre, or immerse yourself through dance in the culture of queer and trans women of colour, or listen to discussion on how we manage careers in arts, music and politics. By the museum’s own estimation, more than 4,000 people turned up to take up space both as a celebration and an act of resistance. The majority of them being people of colour because here was art for us, by us. We strolled through exuding a sense of triumph and satisfaction that comes with taking what is rightfully yours.
A day after gal-dem’s historic takeover, Museum Detox, a group of BAME museum workers, staged a flashmob at the Museum of London. Sara Wajid, founder of the group and head of interpretation at the Birmingham Museum and Art Gallery, organised the event to declare that “we exist and we want to see more people like us in museums.” It stands to reason that if you see yourself reflected in this arena of high art and culture, then it will feel less austere an environment. Museums and galleries are funded by taxpayers. If we are not reflected in them, then we can call the situation unjust
Conversations around the low participation levels of BAME people in these public centres of culture and debate are not new. Periodically appearing in well-researched reports that are the paper copy of pointless hand-wringing, they fade into the general hum, part of the whirr of things we could do much better on. But, as Wajid points out, museums and galleries are public spaces, funded by taxpayers. If, as people of colour, we do not find ourselves reflected in them, then we are allowed to call the situation unjust.What gal-dem’s event highlighted so brilliantly was how the public conversations about ourselves and our history do not give us the whole story.
Many of us do not see ourselves in the works on display and when we do, it is often a painful reflection. The British Museum has for so long consigned its Africa and Pacific collections to the basement of the building. If there was ever a visual metaphor for the abasement of cultures and traditions, then this sorry space is it.
Who wants to enter a space that at its very core feels uninviting? Galleries, and museums in particular, are the last remaining free spaces where we can conduct a national dialogue about what constitutes culture and art. Yet there are obvious absences and silences that betray a narrative that is not true for all. A cultural shift is taking place at the moment. Fact. Collectives like gal-dem are evidence of that. “Outsider art” is now accessible on digital platforms such as Instagram and emerging artists are finding innovative ways of showcasing their work.
Museums, as custodians of the collection for the past and future, will have to take great care in ensuring they don’t become obsolete for the generation of cultural consumers to come.
bron: The Guardian
Leonard Cohen - here it is
Here is your crown
And your seal and rings;
And here is your love
For all things.
Here is your cart,
And your cardboard and piss;
And here is your love
For all of this.
May everyone live,
And may everyone die.
Hello, my love,
And my love, Goodbye.
Here is your wine,
And your drunken fall;
And here is your love.
Your love for it all.
Here is your sickness.
Your bed and your pan;
And here is your love
For the woman, the man.
May everyone live,
And may everyone die.
Hello, my love,
And, my love, Goodbye.
And here is the night,
The night has begun;
And here is your death
In the heart of your son.
And here is the dawn,
(Until death do us part);
And here is your death,
In your daughter’s heart.
May everyone live,
And may everyone die.
Hello, my love,
And, my love, Goodbye.
And here you are hurried,
And here you are gone;
And here is the love,
That it’s all built upon.
Here is your cross,
Your nails and your hill;
And here is your love,
That lists where it will
May everyone live,
And may everyone die.
Hello, my love,
And my love, Goodbye.
Leonard Cohen (1934 - 2016)
Labels:
gedichten,
helden overleden in 2016,
Leonard Cohen,
muziek
11.11.2016
11 november - 'Aan een moeder' - Paul van Ostaijen
Haar zoon viel op het slagveld
Je hebt me gezegd: ‘Mijn zoon is gevallen, -
jij hebt hem niet gekend, zijn voorhoofd niet,
of zijn lippen niet
of zijn handen; geen van allen
die nu naast mij zijn, hebben hem gekend,
maar enkel wààr mijn zoon is gevallen, -
op het veld van eer.
Als ik stappen hoorde op de straat
zei ik: zo zal zijn heimkeer
zijn. Dat luisteren en verwachten hoeft nu niet meer.
De penningen die ik heb willen besparen
om hem een jas te kopen,
liggen nog in de kast, naast de oorlogprentjes
uit zijn jeugdjaren.
Je moest voor mijn zoon een gedicht maken,
dat leg ik dan naast de prenten in de kast.’
Ik weet, moedertje, je zou graag lezen:
‘Wapengeweld, slagveld, held,’
want als een eervolle trits, heeft men je die woorden voorgespeld,
en van je zoon heb je niets meer dan dat.
Woorden die je troosten moeten,
omdat je je zoon niet meer zult wekken;
je zult zijn koffie niet meer bereiden,
steeds als de klok dezelfde uur slaat,
hem nooit meer nakijken als hij de straat langs gaat
en nou moet je niet meer de woorden bepeinzen
die je hem zeggen zou
in stervensnood.
Slagveld, veld van eer,
vaderland, en de zaak van het recht.
Maar ook staat dit geschreven:
Je zult niet liegen, niet bedriegen.
De laatste kreet van je zoon was: ‘Moedertje,
belieg mij niet, belieg mij niet.
Mijn vaderland is dood, in de zoenegloed
van mijn moeder die ik derven moet.’ -
Je zoon, moedertje, viel niet voor een gerechte zaak,
maar zijn bloed werd hem afgeperst door allen,
omdat ons de menselike goedheid is ontvallen.
Maar ik, wij, wij allen zijn de moordenaars van je zoon
en elk woord als eer en held is smaad en hoon.
Elk soldaat die valt in de krijg, hij werd getroffen
door een sluipmoordenaar.
Dit zijn wij allen, allen die het geloof verloren.
Je zoon heeft me gezegd: dit is de goede weg,
en ik heb hem gewezen: ja, die weg is de ware.
Wij hebben gelogen.
‘Demokratie’: wij hebben bedrogen.
Als je zoons zoen aan de bloednatte Aarde
nu niet de waarheid heeft vrijgekocht, betaald met zijn warm vlees,
dan is er weer niets gebeurd.
Om je zoon, om je zoon die viel,
werp de glazen kralen van je dwaze woorden weg.
Als je zoon die viel,
als mijn broeder die nog in de kiel
staat van de loopgraven, als al de zoons en al de broers,
als de miljoenen verlossers, - laatste teken van de visfiguur, -
die weerom brengen de bloedige offerande op dit uur,
volgens de oude wet, als de miljoenen kruisen,
die zij niet te dragen hadden, dan enkel houten armpjes
en rij aan rij, niet hebben vrijgekocht
de nieuwe erfzonde van machtbegeren
en van waan,
dan wordt dit sakrifisie, volgens de oude wet gedaan,
weer nutteloos.
Alles is schoonheid. - Herinner je nog je zoon
toen hij tegenover je aan de ontbijttafel zat, -
wij moeten ons eigen geweten, ons begrijpen bevrijden
van de waanzonde.
De miljoenen zwarte fatum-kruisen
zijn zwijgend, maar hun zwarte, wijd-open wonde
heeft het woord gevonden: Alles is waan, alles is zonde;
levenden, vergaart de kleine krachten die u nog blijven
tot geloof in het levende leven.
Alles is zo grenzeloos schoon, luistert naar dit ontluikend begrijpen
in ons geweten.
uit: Paul van Ostaijen, Verzamelde gedichten. (Verzameld werk deel 1 + 2) (ed. Gerrit Borgers). Prometheus / Bert Bakker, Amsterdam 1996. Online bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren - link
11.08.2016
Hubert van Herreweghen - 'Er is een hemel'
Er is een hemel en een hel,
de rolkans van een teerlingsmete.
Ik die mijn leven heb gemeten,
zijn diepte hoogte lengte breedte,
zijn zorg, zijn dagelijks gekwel,
niets weet ik dan wat ik geweten
altijd en 'k weet het al te wel:
er is een hemel en een hel,
de rolkans van een teerlingsmete.
Al kan ik het een uur vergeten
bij haar zachte lijf, bij wijn en spel,
in Brabant in een bos gezeten,
hij die ik voed onder mijn vel
met adem, gulzige drank en eten,
de dood, zijn etter in 't gezwel,
krijzelt en maant: niets is van tel
dan wat gij altijd hebt geweten:
er is een hemel en een hel,
de rolkans van een teerlingsmete.
uit: Gedichten IV, 1967
Hubert van Herreweghen (1920 - 2016)
meer bij wikipedia
Labels:
gedichten,
Hubert van Herreweghen,
literatuur
11.07.2016
feodale fantasy
Op deze druilerige maandag een interessante overpeinzing over feodaliteit en fantasy.
Fantasy as a genre is in desperate need of a shift beyond feudal political relations, when you really get down to it. An LGBTQ monarch is still a monarch, an all-powerful autocratic parasite upon the rest of society – like, intersectionality without a material class analysis is only going to take us so far. I’m all for enjoying media that happens to involve feudalism (Game of Thrones and the Fire Emblem series are “guilty pleasures” of mine, for example), but at the end of the day we shouldn’t celebrate a politics centered on identity to the detriment of class relationships. Daenerys may be cool for challenging gender norms and taking no shit from misogynists, but she’s still a domineering tyrant who seeks to centralize her top-down rule over an entire continent. Genuinely progressive fantasy can do better than this.
While I will always see social justice as a completely necessary component of anti-capitalism, liberal identity politics (politics focused on identity to the detriment of class relationships to production and material power) is a dead-end that will only act as a legitimizer for hierarchy. In other words, a top-down society where 5% of the population controls 75% of the resources is considered a just society as long as that isolated 5% reflects the general population in terms of similar identity proportions. Brocialism without sufficient attention to patriarchy, white supremacy, heteronormativity, ableism, and other oppressive systems born of class society is unhelpful and callous; likewise, a lack of focus on class – the literal skeletal structure of a society – will keep us from getting to the roots.
Seeing as fantasy is a genre that leaves the door open for so much imagination and possibility, it’s kind of unfortunate that the overwhelming majority of it is set in lands with kings and peasants. If class relationships inhibit the self-actualization of individuals in a society (and they do), then wouldn’t a setting liberated from the chains of concentrated power be a fascinating place to behold in a fantasy context? Common access to a pool of magic for all people by virtue of being human; valorous “knights” pledging loyalty to The People as a horizontal entity, not to unaccountable tyrants or to the maintenance of pyramid society for its own sake; diverse worlds where egalitarian community networks trade, debate, cooperate, and share. This doesn’t presuppose stories without conflict – hell, the door is wide open for plot lines involving interpersonal strife, inter-network turmoil, numerous natural disasters, resource shortages, and powerful villains who seek to reinstate top-down rule over the common inheritance. Maybe a series is focused on the establishment of such a society and the dethroning of tyranny in all its forms. This is potential for a genre with so much interesting conflict, never mind the stale, end-of-history, free-from-all-problems world that anti-socialists assume we push for. At no point will we ever reach a society where all matters of debate are peacefully and uniformly settled, where all environmental and resource-based problems disappear, where all selfish and malicious individuals cease to exist. Even so, horizontal socialist democracy is the best chance we have to deal with one another (and with conflict) as human beings in the truest sense possible, and it lays the groundwork for compelling lore and stories.
Labels:
cultural studies,
fantasy,
feodaliteit,
Game of Thrones
11.05.2016
11.04.2016
privilege en gevoeligheid
Vandaag een korte passage uit Opzij, van de hand van Hasna El Maroudi.
link: Opzij
We praatten nog een tijdje door over wit privilege, maar ook over witte gevoeligheid. Dat is de rem op ieder gesprek over racisme. Laat de term ‘racisme’ bij een willekeurige groep witte Nederlanders vallen en merk eens op hoe gereageerd wordt. Er wordt gezucht en ongemakkelijk gelachen. Iemand loopt weg, een ander roept ‘moeten we die discussie nu alweer voeren?’ Voor je het weet gaat het gesprek niet langer over het institutionele racisme dat ingebakken zit in Nederlandse systemen en de gevolgen daarvan voor niet-witte Nederlanders, maar over het ongemak van de witte Nederlander om deel te nemen aan dit gesprek. Omdat de witte Nederlander bang is uitgemaakt te worden voor racist. Inmiddels lijken we in cirkels te discussiëren. Daarom wat tips voor mijn witte mede-Nederlander hoe om te gaan met racisme en het gesprek erover:
Wees reflectief, corrigeer jezelf waar nodig en corrigeer je omgeving
Een inkoppertje, maar in de praktijk toch lastig. Verandering begint bij jou en je omgeving. Als je oom het n-woord gebruikt of als je collega een sollicitant niet wil aannemen, want ‘n-woord’, zeg er wat van. Wees ook niet bang om eerlijk te zijn over je eigen vooroordelen, we hebben ze allemaal, maar doe er wat aan.
Geef de ander de ruimte om te spreken en luister, écht
Men luistert wel naar zwarte geluiden, maar horen doet men nog te weinig. Media geven Sylvana Simons graag een podium, maar reflecteren op wat ze zégt over te witte redacties? Ho maar.
Stop met het vergelijken van vervelende ervaringen
Wanneer je geluisterd hebt, voeg daar dan niet meteen je eigen ervaring of verhaal aan toe, maar accepteer wat er net verteld is. Bijvoorbeeld wanneer iemand je vertelt een te laag schooladvies te hebben gekregen vanwege zijn of haar achtergrond. Roep dan niet ‘mijn kinderen en ik kregen ook…!’ Was dat advies aan je kleur gerelateerd? Nee. Krijgen migrantenkinderen structureel een te laag advies? Ja. Racisme is geen wedstrijd, het is een probleem waar een oplossing voor gevonden moet worden.
link: Opzij
Labels:
Hasna El Maroudi,
Opzij,
racisme,
white privilege
11.02.2016
Allerzielen
Van al de lieve reisgezellen die weleer
de weg verlichten waar we zijn gevaren,
zeg niet bedroefd: ze zijn niet meer ...
maar dankbaar nog: ze waren!
Vasili Zjoekovski (1783 - 1852)
in een vertaling van Johan Daisne
Labels:
gedichten,
John Daisne,
Russische literatuur,
Zjoekovski
Abonneren op:
Posts (Atom)